İyileştirmek mi tasarlamak mı?

Bill Gates'in bilgi teknolojilerine dair altın değerinde tespiti var: "Bilgi teknolojisi, iş süreçlerini ancak %10 kadar iyileştirebilir.
Hâlbuki bu süreci yeniden tasarlamak ve sonra teknoloji eklemek, %90 iyileştirme sağlayabilir." Bilgisayarın dev odalardaki halinden cebimize girene dek sürecini izlemekle geçti meslek hayatım. Yığınca projenin içinde oldum, tasarımını yaptım.
Başardıklarım da oldu ama genelde çuvalladım.
Çuvallamanın temel sebebi bilişimi mevcut sistemin emrine vermekten geçiyordu. Zaten değer üretemeyen sistemin ilkelliğini sorgulamak yerine, ilkelliğin emrine bilgisayar verdik. Böylece daha donanımlı ilkelliklerimiz oldu.
Oysa sorun, yeni rekabet şartları içinde değer zincirinin baştan tasarlanmayışında yatıyordu. Hatırlıyorum, "kâğıtsız ofis" projesi ile amaç, kurumda her şeyin e-posta yoluyla çözülmesi, yazıcı kullanılmaması idi.
Proje hayata geçince kâğıt tüketimi sıfırlanmadığı gibi 4 kat arttı. Sebebi, eski sistemdeki tek evrak, kapı masa dolaşır, imzalardan çıkar, nihayetinde arşivlenirdi. Biz e-postayı muhataba ve ilgili kişilere göndererek her birinin bunu yazıcıdan bastırmasına yol açmıştık.