Önce ayin ve savaş vardı

SANILIYORDU ki insanoğlu, önce çanak çömleği keşfetti.

Sanılıyordu ki önce yerleşik hayata geçti, tarıma ve hayvancılığa başladı.

Sanılıyordu ki önce neolitik çağ devrimi oldu, Cilalı Taş Devri’ne sıçrandı.

Ondan sonra çatışma, savaş ve toplu kıyımlar hayatımıza girdi.

***

Ocak ayında BBC’nin duyurduğu bir gelişme, yukarıdaki hipotezi yıktı.

Arkeologlar Kenya’da, Turkana Gölü’nün batısında, Nataruk’taki kazı sahasında, defnedilmemiş 27 cesedin kalıntısına rastladı.

Ve bu 10 bin yıllık kalıntıların, en eski savaş kanıtı olabileceği açıklandı.

Keşfin yeni ve şaşırtıcı yanı şuydu: Atalarımızın savaş ve katliam sanatını neolitik çağdan bile önce icat ettiği ilk kez ortaya çıkıyordu.

Önceki bulgulara uymayan bir şey vardı 10 bin yıllık bu kalıntılarda.

O güne kadar rastlanan toplu mezarların tarihi, en fazla 6-7 bin yıl geriye gidiyordu.

Avrupa’nın çeşitli yerlerinde gün yüzüne çıkan toplu mezarlar, hep tarım ve hayvancılık dönemini gösteriyordu.

İlk kez yerleşik düzen yani Cilalı Taş Devri’nden önceye ait bir toplu cinayet kalıntısına ulaşılmıştı.

***

BBC’ye konuşan arkeologlar, insan ırkının katliam tarihiyle ilgili daha önce bildiklerimizi unutmamız gerektiğini söylüyordu.

Peki neden?..

Neden sanılanın aksine, Cilalı Taş Devri’nden önce boğaz boğaza çarpışmak için karşı karşıya gelmişti insanlar?

Varsayıma göre, göçebe topluluklar toplu çatışmalardan kaçınıyor olmalıydı.

Tehlikeyi görünce başka av ve beslenme bölgelerine kaçıyor olmalıydılar.

Ne tetiklemiş olabilirdi böyle kanlı bir karşılaşmayı...

Şimdilik bulabildikleri cevap, doğal kaynaklar üzerinde hâkimiyet kurma mücadelesi.

Büyük ihtimalle, doğal zenginlikler üzerindeki paylaşım kavgasının düşündüğümüzden çok daha eski bir tarihte patlak verdiğine işaret.