Bölgede "mezhep taassubunu" aşmak

Arap Baharı I. Dünya Savaşı sonrası şekillendirilen Ortadoğu'da köklü bir değişim beklentisi yaratmıştı. Libya, Suriye ve Yemen'deki iç savaşlarla bahar kışa dönüşünce bölgede ne eski düzen yıkılabildi ne de yeni bir düzen kurulabildi. Bu geçici dönemde bölgesel güçlerin rekabetini yansıtan vekalet savaşları bölgeyi etkisi altına aldı.
Bölgesel güçlerin vekalet savaşlarının en büyük maliyeti ise milli çıkarların dini söylemlerle savunulduğu yeni bir dini coğrafya yaratmasıdır.
Devlet yapılarının çöktüğü bir dönemde silahlı grupların tekfirci söylemleri bu dini coğrafyanın parçalanmasını ve kutuplaşmasını derinleştirdi.
İslamcı söylemler otoriter- seküler rejimlere muhalefet konumundayken daha özgürleştirici rol üstlenebilirken bugünün çatışmacı ortamında ciddi bir çatışma ve yozlaşma üretiyor.
Hem de vekalet savaşlarının görünmeyen kazananının İsrail olduğu göz ardı edilerek. Bölgedeki yeni çatışmacı ortam en fazla Türkiye'nin bölgesel perspektifine ters düştü. Demokrasi, laiklik ve İslami hassasiyetler arasında bir dengeyi yakalayan AK Parti İktidarı bölgenin geleceğini ekonomik işbirliği ve bütünleşmede görüyordu. Ancak bölgesel realite sert güç kullanan güçlerin rekabetine dönüşünce Türkiye'nin dış politika seçenekleri daralmaya başladı.
Suriye ve Libya'daki iç savaşın yanı sıra Mısır'daki Sisi darbesi devrim sonrası devlet inşa süreçlerinin çökmesi ile sonuçlandı.
Bu yeni ortam, bölgede sadece yumuşak gücün dönüştürücü olamayacağını da gösterdi.
Bölgesel çatışmaların çözümünde Türkiye aktif askeri operasyonlarda bulunmayı tercih etmiyor.