İhracata dayalı büyüme ne getirir?

Ekonomik büyüme ve kalkınma, üretimin artırılması iyidir. Ancak bu süreçte dikkat edilmesi gereken bazı noktalar var.
1970’lere kadar uluslararası işbölümünde, gelişmiş kapitalist ülkeler sanayi mallarını üretir ve azgelişmiş ülkelere satardı. Azgelişmiş ülkelerin göreviyse hem bu sanayi mallarına pazar sağlamaktı, hem de bu malların üretimi için gerekli olan hammaddeleri satmaktı.
1946-1973 dönemi olarak belirlenebilen kapitalizmin altın çağında sermaye birikimi arttı, ulusötesi şirketler oluştu. Gelişmiş kapitalist ülkelerde işgücü maliyetleri de yükseldi.
Ulusötesi şirketler, taşımacılık ve iletişim alanlarındaki büyük gelişmelerden yararlanarak, 1970’li yılların ikinci yarısından itibaren üretimi küresel düzeyde gerçekleştirmeye ve yönetmeye başladılar. Dünyada yeni bir işbölümü gündeme geldi. Öncelikle emek-yoğun sektörlerden başlayarak, imalat sanayi üretimi Çin Halk Cumhuriyeti’ne ve azgelişmiş ülkelere kaydırılmaya başlandı. Azgelişmiş ülkeler, ulusötesi şirketlere vergi avantajları sağladılar; işçilik giderlerini olağanüstü düzeyde düşürerek sermaye çekmeye çalıştılar. Turgut Özal’ın Japon sanayicilerine yaptığı çağrı hatırlardadır. ‘Burada ücretler düşük, bundan yararlanın’ diyordu. Üretim ve ihracat artırıldı; ancak bunun faturasını, 1983-1989 döneminde satınalma güçleri yarıdan aza ve bazı durumlarda 12 Eylül öncesindeki ücretlerin yüzde 36’sına gerileyen işçiler ödedi.
İŞÇİLERİN TEPKİSİ SERT OLDU
24 Ocak istikrar programı, ihracata dayalı büyüme veya sanayileşme stratejisinin hayata geçirildiği il...