Yanlış tercih yapma özgürlüğü
“Ne olursa olsun 4 yıllık bir üniversite olsun”, “İki yıllık meslek yüksek okulu okumam” diyen gençler ve anne babalar yok artık. Onlar bu yanlış tercihin bedelini ailecek ödedi. “Üniversite olsun, hangisi olursa olsun” rüzgârı esmiyor. Konuştuğum gençlerin çoğu dijital kuşak. Yazılım okumak istiyorlar ama puanları yetmediği için seneye daha sıkı çalışarak sınava girmeyi düşünüyorlar. Bir kısmı da puanlarının karşılığı olan bölümlerde tercih konusunda kararsızlar. ** Bu yıl üniversite sınavına giren
“Ne olursa olsun 4 yıllık bir üniversite olsun”, “İki yıllık meslek yüksek okulu okumam” diyen gençler ve anne babalar yok artık.
Onlar bu yanlış tercihin bedelini ailecek ödedi.
“Üniversite olsun, hangisi olursa olsun” rüzgârı esmiyor.
Konuştuğum gençlerin çoğu dijital kuşak.
Yazılım okumak istiyorlar ama puanları yetmediği için seneye daha sıkı çalışarak sınava girmeyi düşünüyorlar.
Bir kısmı da puanlarının karşılığı olan bölümlerde tercih konusunda kararsızlar.
**
Bu yıl üniversite sınavına giren adaylar tercihlerini, 1-13 Ağustos 2025 tarihleri arasında yapacak.
Emekli bir öğretmen olan Tevfik Yaşar Tekeli, Meta’da sosyal medya hesabında tercih öncesi gençleri şöyle uyarmış;
“Üniversite adayları şimdi tercih dönemine girecek de ne olacak?
Mevcut sistemde, kamu ve özel sektörde iş ve eleman istihdamına baktığımızda 100 kişinin 80’i kafadan “akıntıya kürek çekecek”.
Yani 2 veya dört yıl okuyacak, diplomalar alacak, özel kıyafetler alıp bir törenlik son bir uçuş yaşayacak.
Sonra burun üstü çakılacak hayatın taş duvarlarına.
Işıltısı büyük unvanlar, adı büyük üniversiteler gözlerinizi karartmasın.
Pek çok mühendislik, hukuk, eczacılık, öğretmenlik, uluslararası ilişkiler, maliye, ekonomi, ekonometri, iktisat, kamu yönetimi, halkla ilişkiler, işletme, sinema TV gibi pek çok bölüm, mezunlarına sadece süslü diploma verir.
Meslek hayatımın son üç yılı KPSS dershanesinde geçti. Aman dikkat bu üniversite tercihlerinde. Çoğunun sonu çıkmaz sokak.”
Akıllı olun diyor hoca, iş hayatında karşılığı olan bir meslek tercih edin, boşuna ömrünüz ve paranız ziyan olmasın.
**
Profesör Doktor Nurettin Abut da eğitim alanında değişiklik yapmak isteyen iktidarın temsilcilerine öneriler sunuyor.
“4 yıl lise ve 4 yıl-6 yıl üniversite eğitimi-öğrenimi hayattan çok şeyler alıyor. Üstelik yapay zekâ uygulamaları ve internetin bilgiye ulaşımının bu kadar kolay olduğu günümüzde genç insanları 8-10 yıl oyalamak israf olarak görünüyor.
Bazı gelişmeleri de batı ve gelişmiş ülkelerden önce uygulanabilir yapmak daha iyi.
Milli Eğitim Bakanımız liselerin 2 yıla indirilmesi ile ilgili çalışmalar yaptırıyor. Kutluyorum. Çok öngörülü bir proje. Bu çalışmanın benzeri yükseköğretim için de yapılmalıdır.
İnternet aracılığı ile Lisan-Tarih-İş güvenliği-Kariyer Planlama vb. sosyal içerikli birçok ders planlardan çıkartılıp uzaktan eğitim ile yapılabilir. Üniversitelerde 4 yıllık birçok bölüm öğretimi 2 yılda tamamlanabilir.
Süslü diploma yerine ihtiyaç duyulan alanlarda uzman bireyler hedeflenmiş olur. Ara eleman ihtiyacı ile başlatılan meslek yüksek okulları, Milli Eğitim lise sonrası bir yıllık uygulamaya dönüştürülerek ARA değil ASIL eleman yetiştirilebilir.
Gençlerin 30 yaş sonrası tükenmişlik sendromu ile hayata başlaması yerine, 20 yaşında meslek ve iş hayatına başlaması sağlanabilir.
Temel bilimlerden nefret yerine, bunlar vasıtası ile fikir-bilim üretme gerçekleştirilmiş olur.
Bilim üretemeyen toplum teknoloji üretmekte zorlanır.
Teknoloji üretilemez ise ekonomik sorunlar çözümsüz kalır.
Sonuç olarak üreten bireyler yetiştirmek ülke için kazanç olur.
Endüstri devrimi gibi eğitim-öğretim devrimini de kaçırmamak gerek.”
**
İnsanoğlu, hayatını yaşadığı süre boyunca yaptığı irili ufaklı, doğru yanlış milyonlarca tercihle dolduruyor.
Bizde eksik olan işinin ehline danışmadan karar vermemek ve karar verirken acele etmemek.
Oysa ailenin, yakın akraba ve dostların büyük ve küçükleriyle istişare alışkanlığı edinmek doğru tercihler için en kısa ve güvenilir yol.
Ancak yanlış bir tercih de dünyanın sonu değil.
Kendini akıllı ve zeki zannedenler başta olmak üzere hepimiz hayatımızın belirli dönemlerinde çok salakça tercihler yapabiliriz.
Aptalca tercihler yapmak her insanın normalidir.
Yanlış tercih yapma özgürlüğü her insana doğuştan verilen bir haktır.
Bunun diğer adı tecrübedir.
İnsanı insan yapar, eğitir, budar, törpüler, geliştirir.
Normal olmayan yaptığı yanlış tercihi gör-e-memek veya yanlıştan dönmek istememektir.
Dönmek isteyenler için her yanlış tercihin içinde gizli bir, köprüden önce son çıkış tabelası vardır.
Ve o çıkışı tercih ettiğin anda kaybettiğin zamanı telafi etme imkânı da vardır.
Tercihler değiştirilemez kader değildir.
İyi bir insan olma hedefi iyi bir meslek sahibi olma hedefinden daha önemlidir.
İyi insan ol, sonra ne olursan ol.
