Sistem sorunu

Türkiye’de Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi var. Bunun ‘başkanlık sistemi’ olduğu söyleniyor ama değil. Bizdeki, dünyada benzeri olmayan bir sistem.

Trump’ın bakan atama çalışmaları, bizdeki sistemin başkanlık sistemi olmadığını gösteren bir örnektir.

Seçimlerde kesin bir zafer kazanan Trump Adalet Bakanlığı için Matt Gaetz’i aday yapacağını açıklamıştı. Fakat Gaets adaylıktan çekildi. Aslında Trump onu geri çekti. Çünkü Gaetz’in 17 yaşında reşit olmayan bir kızla cinsel ilişkiye girdiği ve yasa dışı uyuşturucu kullandığı yolunda Temsilciler Meclisi Etik komitesi araştırma yürütüyor!

Pervasızlığına bakın, Trump buna rağmen onu aday yapacağını açıklamıştı. Kendi partisinden bile ciddi itirazlar gelince geri adım attı.

Bizdeki sistemde Cumhurbaşkanı, istediği kişiyi bakan veya yüksek bürokrat olarak atayabilir, kimse karışamaz. Amerikan sisteminde ise Başkan/Cumhurbaşkanı istediği kişiyi bakan atayamaz, yüksek yargıç atayamaz, Merkez Bankası (Fed) Başkanı atayamaz… Sadece aday gösterir, Senato tarafından onaylanırsa atanmış olurlar.

Senato da onaydan önce o kişi hakkında ayrıntılı araştırma yapar, kamuya açık sorguya...