Partili başkan

CUMHURBAŞKANI Erdoğan partisinin grup toplantısında genel başkan olarak konuştu; partisindeki makam odasında hem Cumhurbaşkanlığı forsu hem parti bayrağı var.
Türkiye 1930’lar ve 1940’lardaki “parti devleti” dönemi hariç ilk defa başkanlık sisteminde böyle bir uygulamaya giriyor.

Celal Bayar parlamenter sistemde partiliydi, maalesef partizan davranmıştı.

Parlamenter sisteme ve “partisiz-hakem cumhurbaşkanı” fikrine inanan bir hukukçu olarak belirteyim ki, başkanlık sistemlerinde cumhurbaşkanının partili olması normaldir, sistemin mantığına uygundur.

Başkanlık sistemlerinde kritik konu, başkanla partisinin ilişkisinin nasıl olacağıdır...

AMERİKA’DA NASIL?

Cumhurbaşkanı hem Türkiye Cumhuriyeti devletini hem milletin bütünlüğünü temsil eder. Bundan dolayıdır ki onun itibarı ve saygınlığı kanunlarda özel hükümlerle korunur. Başbakan hakkında söylendiğinde suç olmayan bir ifade, cumhurbaşkanına söylenirse suç olabilir.

Bu sıfatlara sahip cumhurbaşkanının aynı zamanda parti lideri olması, partisiyle ilişkilerini daha hassas hale getiriyor. Bu ilişkiler sanırım önümüzdeki yıllarda yoğun tartışmalara konu olacak.

Amerika’da başkan partilidir, partisiyle ilişkisi “gevşek”tir, bir senatörün bile seçilmesini etkileyemez. Burhan Kuzu “Başkanlık Sistemi” adlı kitabında Amerika’da sistemin bu sayede başarılı olduğunu, halbuki başkanların partilerine hükmettiği Latin Amerika’da başarısız olduğunu anlatır. (s. 42-59)