Lozan ihaneti!

Bugün Lozan antlaşmasının 96. Yıldönümü… Lozan elbette akademik gözle tartışılabilir fakat Türkiye’de hâlâ politik ve ideolojik amaçla tartışılıyor. Lozan’ın “hezimet” ve hatta “ihanet” olduğunu söyleyenler var. Eski Van mebusu merhum İbrahim Arvas’ın “Tarihi Hakikatler” adlı kitabı böyledir. Arvas’a göre, Lord Curzon Lordlar Kamarası’nda “evet Misterler, Türklere istiklal verdim fakat karşılığında bütün maneviyatlarını ellerinden aldım” diye konuşmuş… Arvas şunları yazıyor: “Kadınların memur, mebus ve avukat olması ve aile idaresinin erkeklerden alınıp kadına verilmesi, her içkinin ve fuhşun serbest bırakılması ve futbolun zararlı şekilde neşr ve tamimi ve bunlar gibi daha nice değişiklikler (Lozan’da) kabul edildi. ”   KADINLAR, FUTBOL VE LOZAN Lozan zabıtlarının tamamını, İngiliz Lordlar ve Avam kamaralarındaki Lozan müzakereleri tutanaklarının yine tamamını okumuş biri olarak belirteyim ki, Arvas’ın yazdıkları tamamen kendi hayalidir. Zaten hiçbir kaynak göstermediği gibi “kadınların memur, mebus ve avukat olmasını… futbolun yaygınlaştırılmasını” maneviyatımı elimizden almak için bize Lozan’da İngilizlerin kabul ettirdiklerini söylemek, nasıl bir “hayal” olduğunu görmeye kafidir. Bugün muhafazakar iktidar da kadınların “memur, mebus ve avukat” olmalarını teşvik ediyor. Lozan’ı kötüleyenler Lozan’dan sonraki Takrir-i Sükun ve Tek Parti dönemindeki uygulamaların yarattığı travmaların psikolojisiyle Lozan’a bakıyorlar, bu yanlıştır. Lozan’ı kendi belgelerinden okumak lazımdır.