Atatürk konusu

BÜYÜK tepkilere yol açan sözler ancak kınanabilir.
Atatürk’ün annesi ile manevi kızı Prof. Afet İnan hakkında söylenen iğrenç ve tamamen uydurma sözlerden bahsediyorum tabii.

Hiç önemsememek mi lazım acaba?

Fakat bu iğrenç sözler siyasi kültürümüzdeki iki hastalığın dışavurumu olduğu için önemlidir.

- Biri, nefret ve hakaret dilidir, temelinde araştırma ve anlama melekesinden yoksun hastalıklı önyargılar vardır.

- Öbürü, tarihe de böyle bakmaktır. Karmaşık gerçekleri araştırmak yerine nefret veya sevda halindeki önyargılarımızı doğrulamak için tarihi tahrif etmektir.

Bizde rasyonel analitik düşünce yeni gelişmekte olduğu için, bu ikisi de yaygındır maalesef.

Ama terbiyesizlik başlı başına bir ayıptır, utançtır.

‘DEVLET ADAMI’

Bu sıralarda Kurtuluş Savaşı belgeseli üzerinde çalışıyorum. Yunanlı politikacılardan Alexander Anastasius Pallis’in 1937’de yazdığı “Yunanlıların Anadolu Macerası” adlı kitabını tekrar okudum. (Yapı Kredi Yay.)

Elbette Yunan vatanseveri ama analitik anlayışla yazılmış: Sonuçlarına bakarak hangi davranışların olumlu ya da olumsuz gelişmelere yol açtığını analiz ediyor.

Atatürk hakkındaki değerlendirmesi şöyle:

“Mustafa Kemal ve Venizelos Balkanlar’da kendi kuşaklarının yetiştirdiği yegâne devlet adamlarıdır.

Hemen herkes, Mustafa Kemal’in dünyanın en büyük devlet adamlarından biri sayılmasının sebeplerini bilir. En yüksek derecede bir askeri ve siyasi dehanın bir araya gelmesiyle, önce memleketini yok olmaktan kurtarmış sonra da yeniden kurmayı başarmıştır.” (s. 121)

Metoda dikkat; her esaslı olayın teker teker sonuçlarına bakmak!

MUAZZAM TECRÜBE

Pallis’in bu satırlarını okuduğumuzda içimizde hayranlık duygusu yükselebilir; bir milli kahraman hakkındaki bu hisler sağlıklıdır.

Ya da tersine, böylesine bir olguyu önemsemeyip düşmanlık duygusuyla onu yıpratmak için tarihi çarpıtmak! Bu en düşük düzeyde bir algı biçimidir.

Her iki bakışın da toplumumuzda “devlet adamı” kavramı hakkında bir anlayışın gelişmesine katkısı olmaz.