‘Devlet raconu’ ve Katalan krizi

Bağımsızlık referandumu ve deklarasyonu ardından seçilmiş Katalan hükümeti üyelerinin hapse atılmasıyla İspanya’da yeni bir eşik aşıldı.
Şimdiye dek ülkenin toprak bütünlüğünü ilgilendiren bir “iç sorun” gözüyle bakılan mesele, Avrupa’yı da içine katan bir “hukuk devleti sorunsalına” dönüştü.
Madrid her ne kadar meşru “egemenliği” korumak saikiyle hareket etmiş olursa olsun, “seçilmiş temsilcileri” kodese tıktığı andan itibaren; bir “Pandora kutusu” açıldı.
“İspanya bu kararla ‘hukuk devleti’ni çiğnedi mi çiğnemedi mi?” şeklinde gayya kuyusu gibi derin netameli bir tartışma açıldı.
Bir yanda “toprak bütünlüğü”, “kurulu anayasal düzeni” korumak gibi çağlardan beri geçerli olan “devlet raconu” kriterleri...
Diğer yanda “hukuk devleti, ifade özgürlüğü, insan hakları, temel hak ve özgürlükler” gibi yüce değerler var.
İspanya sınırlarını zorlayarak Avrupa’ya yayılma istidatı gösteren Katalan krizinde şimdi bu iki değer kümesi çarpışıyor. Hangisi ağır basacak?
Aralarında Çipras’ın eski maliye bakanlarından Yanis Varufakis ve Antonio Negri gibi etkili İtalyan yazar ve düşünürlerin de bulunduğu 200’e yakın Avrupalı sol aydının AB Komisyonu ve hükümet-devlet başkanlarına gönderdiği son bildirinin anlamı bu.
Aydınlar, akademisyenler, siyasetçiler, Avrupa parlamenterlerinden oluşan imzacılar, İspanya hükümetinin, devletin egemenliği ve milletin bölünmezliği ilkelerini korumak adına Avrupa İnsan Hakları Konvansiyonu, Evrensel İnsan Hakları Beyannamesi tarafından güvence altına alın...