Kötülüğün pornografisi

Birkaç gün önce bir hocamdan, “Başınıza bir kaza bela gelse, yardıma koşacak kimse olmaz ama emin olun o sırada sizi videoya çeken biri mutlaka olur” gibi çarpıcı bir söz işittim. Bu sözü işitir işitmez, 20 gün kadar önce Kırıkkale’de eski kocası tarafından boğazı kesilerek öldürülen Emine Bulut’un ölüm anını videoya çeken kişi geldi ve bu videocu da “kötülüğün pornografisi” tabirini aklıma getirdi. Geçmiş yıllarda gazetelerin üçüncü sayfa manşetlerinde ve özel televizyonların ana haber bültenlerinde, şimdilerde ise sosyal medya mecralarında karşımıza çıkan ve hem dehşet hem de şehvetle temaşa nesnesi olan binbir çeşit cinayet ve ölüm manzarası kötülüğün pornografisine dair tipik örneklerdir. Nurdan Gürbilek Kötü Çocuk Türk adlı kitabında tam da bu konuyla ilgili olarak 1980’li yılların Türkiye’sinden çarpıcı bir örnek verir. “1980’li yılların başlarında bir gazetenin baş sayfasında sinema oyuncusu ve şarkıcı Feri Cansel’in bir fotoğrafı yayınlanmıştı” diye başlayan Gürbilek şöyle devam eder: Tüm sayfayı kaplayan, morgda çekilmiş bir fotoğraf. Altında da haber: Feri Cansel sevgilisi tarafından kurşunlanarak öldürüldü… [O yıllarda] bütün vahşet haberleriyle birlikte, müşterisi durumuna düştüğümüz ceset düşkünlüğüyle birlikte, ölüme bakışımız gözle görülebilecek biçimde değişmişti. Artık ölümden söz etmenin kamusal dili, onu tümüyle dışsal bir travma olarak ele alan yabancı ve uyarıcı bir afete dönüştüren pornografik bir dildi. Hayatı boyunca pornografik bir bakışın nesnesi olmuş Feri Cansel’in bu kez bir film karesinden değil, bir morg çekmecesinden çalınmış çıplaklığı, bugün artık kanıksadığımız bu değişimin ilk örneklerinden biri olduğu için bu kadar çarpıcıydı bence. Bir de insanın içini acıtan bir ironi oluşturduğu için: 1970’lerin pornografi yıldızı bu kez bastırılmış cinselliği değil, bastırılmış ölümü gündeme getirdiğinden, hayatımızın dışına itilen ölümü bütün çıplaklığıyla temsil ettiğinden, av olmuştu basına. Ölüm pornografisi, cinsellik pornografisinin yerine geçmeye değilse de hemen yanı başında yer almaya adaydı artık… *** İçinde bulunduğumuz zaman dilimindeki genel dünya ahvali kötülüğün pornografik hâl aldığına dair sayısız veri sunuyor ve maalesef bu durum her geçen gün daha fazla yaygınlık kazanıyor.