Ertelenemeyecek hamleler

Siyaset hayatı belirliyor, ekonomi bütün ünitelerin üzerinde artan bir nüfuz kazanıyor, diplomasi de herhangi bir ülkenin kendi halinde bildiğini yapmasına mani oluyor. Sadece Türkiye için değil, istisnasız bütün ülkeler için bu kurallar işliyor. Her şey eskiye göre çok fazla iç içedir ve hiçbir mesele hiçbir ülkenin kendi iç meselesi değildir. Bu kuralı unutmak bazen işimize gelse de gerçek değişmiyor. Dünya ile aynı ekonomi ve güvenlik dalga boyunda olmak dünyanın denetimini de kabullenmek demektir. Paradoksal olarak denetimi kolaylaştırmak için, dünyadan uzaklaşmak değil bilakis daha fazla ilişki gerekiyor. Gayet tabii sözkonusu Türkiye gibi tarihsel güç ve jeopolitik potansiyel taşıyan ülkeler olunca uluslararası sistemin ilgisi daha da artıyor. Yine de Türkiye’yi jeopolitik açıdan özel ve benzersiz zannetmeye de gerek yok; esasen birçok ülke bu konumdadır. Mesela, Mısır kanlı darbeye rağmen uluslararası sistemin gözdesi olma özelliğini bu yüzden kaybetmiyor. Ya da Suudi Arabistan veyahut da Güney Kore ve Brezilya.