‘Müslüman bir toplum’ tanımına ne kadar uyuyoruz?
RAMAZAN YAZILARIMâtürîdî’ye göre Müslüman toplumun niteliği olarak zikredilen vasat ümmet, ‘aşırılıklardan korunarak inancında, ahlâkında, her türlü davranışlarında...
RAMAZAN YAZILARI
Mâtürîdî’ye göre Müslüman toplumun niteliği olarak zikredilen vasat ümmet, ‘aşırılıklardan korunarak inancında, ahlâkında, her türlü davranışlarında dürüstlük ve adalet çizgisinde sebat eden toplum’ demektir. Sonuçta Müslüman toplum, insanlar hakkındaki şahitliğine Allah’ın değer verdiği, dürüst, âdil, ölçülü, uyumlu ve sağduyulu bir toplumdur. Buna göre zamanımızda ‘Müslüman’ diye anılan toplumların, Kur’an’ın ve Kur’an’dan beslenmiş olan kültürün ‘Müslüman toplum’ tanımına ne kadar uyduğunu sorgulamak gerekir.
Dünkü yazımda Bakara suresinin “İşte böylece, siz insanlara şahit olasınız, peygamber de size şahit olsun diye sizi vasat bir ümmet yaptık” anlamındaki 143. ayetinin metninde geçen ‘ümmeten vasatan’ (vasat/orta ümmet) ifadesinin bütün tefsirlerde ‘adaletli toplum’ şeklinde açıklandığını belirtmiştim. -Bu müfessirlerden biri de itikadda mezhep imamımız Ebû Mansûr el-Mâtürîdî’dir (ö. 333/944). Mâtürîdî et-Teʾvîlât adlı tefsirinde ayetteki ‘vasat ümmet’ hakkında şu önemli açıklamayı yapar:
***
Yukarıda sunulan ayetten, bilgi ve değerlendirmelerden çıkan bir sonuç da Müslüman toplumun insanlar...
