Güneş battığı yerden doğuyor…

21. yüzyılın açılışında, en ilginç gelişmelerin Türkiye merkezli yaşanmasının nedeni nedir?

Kısaca cevap, 20. yüzyılın en ilginç gelişmelerinin Osmanlı merkezli yaşanmış olmasıdır…
Osmanlı İmparatorluğu'nun çöküşünü engellemeye dönük ilk önlemlerin gecikmiş olması, aslında Batılılaşma adı altında zihinsel ve ideolojik bir vesayetin kurulmasına yol açacaktı. Bir şeye benzemeye çalışıyorsanız, o şeyin hükmünü kabul etmişsiniz demektir. Hükmü kabul etmeme konusu, onun karşısında sağlam bir alternatif sistem geliştirmekle olur. Bu sistemi geliştirmenin bilgisi o günlerde Osmanlı ve Doğu'da yoktu.

Osmanlı, Batı hümanizmi karşısında savunmasızdı. Batı'da gelişen şeyi anlayabilecek durumda bile değildi.
Batı'nın hamlesi, ancak en geç Kanuni Sultan Süleyman döneminde fark edilip önlenebilirdi. Çünkü Avrupa'nın Doğu'yu zihinsel olarak geride bırakacak hamlesi 10. yüzyılda göreciliğin yeniden keşfedilmesi ile başlamıştı. Batı Hıristiyanlığını da ele geçirecek gerçeğin türlü tezahürleri olabileceğine dair görüşler bizzat manastırlarda konuşulmaya başlanmıştı. Aziz Abelard, Aziz Anselm ve Aquino'lu Tomas gibiler tarafından. Aydınlanma bu çatlaktan doğdu ve Avrupa'yı zihinsel olarak egemenliği altına aldı. Sonra da tüm dünyayı…