Söyle kardeşim bu ülkeleri nasıl fethede

CUMARTESİ YAZILARI Osmanlı merkeziyetçiliğinin bir fikirden veya bir ihtiyaçtan bir düzene evriliş süreci içinde su yüzüne çıkan toplumsal çelişkilerin ve patlak veren siyasi çatışmaların doğasını anlamak için faydalı olabilecek bir anekdot vardır Âşıkpaşazâde’de: “Osman Gazi kardeşi Gündüz’ü çağırdı: ‘Sen ne dersin? Biz bu ülkeleri nasıl fethedelim? Nasıl hareket edelim ki etrafımızda asker toplansın’ dedi. Kardeşi: ‘Civarımızda olan illeri vuralım, bozalım’ dedi. Osman Gazi dedi ki: ‘Bu düşünce yanlıştır. Şundan dolayı ki bu illeri yıkıp yakınca bu Karaca Hisar şehrimiz mamur olmaz. Yapılması gereken budur ki komşularımızla iyi geçinip dostluk edelim’. ” Bu anekdotu aktarmaktaki amacımı aşağıdaki satırlarda açıklamaya çalışacağım… *** Aralarında Âşıkpaşazade’nin de olduğu en erken Osmanlı tarih metinlerinin tamamına yakını II. Beyazıt döneminde kaleme alınmıştır. Haddizatında II. Beyazıt belirli toplum kesimlerinin ve Osmanlı yönetici sınıfının belirli bir bölümünün desteğiyle tahta çıkmıştı. Beyazıt taraftarları kaba hatlarıyla Fatih döneminin politikalarından memnun olmayan zümrelerdi.