Mihri Belli

Mihri Belli, Türkiye’de sosyalist hareket denildiğinde akla ilk gelen isimlerden, özellikle de 68 kuşağının ağabeyidir. 1960’ların başlıca tartışması olan Milli Demokratik Devrim (MDD)- Sosyalist Devrim (SD) tartışmasında Mihri Belli, “Türkiye sosyalistleri, Kemalist devrimin kazanımlarına basarak ancak sıçrayabilir. Onu yok sayarak daha ileriye sıçrayamaz.” demişti.

Mihri Belli, 1916 İstanbul Silivri doğumlu. Robert Koleji’nde öğrenim görmüş, ABD’de Mississipi Üniversitesi’nde iktisat eğitimi almıştı. 1940 yılında ülkesine dönerek Türkiye Komünist Partisi’ne katılmış, 1942’de de TKP’nin Merkez Komite üyeliğine seçilmişti. TKP’nin İlerici Gençler Birliği’nin örgütlenmesinde büyük rol oynamıştı. 1944’te hakkında yapılan soruşturma kapsamında tutuklanarak iki yıl hapis cezasına çarptırıldı. 1946’da yurtdışına çıktı.

1946-1949 yılları arasında Yunanistan’da yaşanan iç savaşta gönüllü olarak solcu gerillaların safında savaştı. 1950 senesinde Türkiye’ye döndü, yeniden tutuklandı, 7 yıl hapse mahkûm edildi. Tahliyesinin ardından Yeni Yol, Türk Solu, Yön ile Aydınlık dergilerinde yazılar yazdı.

1960, 1968 ve1969’da da yazdığı yazılar sebebiyle üç kez tutuklandı. 12 Mart 1971 askeri darbesi sırasında tekrar yurtdışına çıktı.

1974 yılında ilan edilen genel afla yurda döndü. Bu dönemde Türkiye Emekçi Partisi (TEP)’nin kurulmasında rol oynadı. 1974’te partinin genel başkanı oldu. 1979’da uğradığı bir silahlı saldırı sonucu ağır yaralandı. TEP’in 12 Eylül 1980 askeri darbesinin ardından kapatılması üzerine tekrar yurtdışına çıkarak İsveç’e yerleşti.

1992’de ülkeye döndü. 16 Ağustos 2011 tarihinde İstanbul’da yaşamını yitirdi.