Büluğa erip rüşde ermeyince

Evlilik, cinsellik deyince tartışılacak pek çok başlık var, güncel gerilime konu olan mesele de onlardan biri. Konuya bir pencere de ben açmak istiyorum. Şöyle ki: 

Aile mahkemelerinde boşanma dosyaları dağ gibi yığılmış durumda. Parçalanmış aile gerçeği, bizim toplumumuzu da sarsmaya başlamış bulunuyor. “Ailede sancı” gibi hayati bir gündem, toplumu da, devleti de alarm durumuna sevk ediyor.

Batı’da bu, çok önceleri başladı ve şimdi neredeyse “Aile kurumunun dibe vurduğu” bir olgu yaşanıyor. Bizde aile kurumu sağlam kabul edilirdi, şimdi “çatırdıyor” feryatları yükseliyor.

Demek ki, aileyi kuran bireylerin (kadın - erkek) iletişiminde ciddi sorunlar yaşanıyor.

Bu insanların büluğ yaşına erdiklerinden, yani cinselliklerinin uyandığından kuşku duyulmayabilir. Bu alanda sorunlar çıkarsa -ki çıkabiliyor- onların da tedavisi önemli ölçüde sağlanabiliyor.

Evlilik kurumundaki sancının, büluğdan ziyade rüşdle bağlantılı olduğu söylenebilir. Rüşd nedir? Rüşd, kişiliğin olgunlaşma seviyesidir. Mecelle’de rüşdle ilgili şu kayıt düşülmüştür:

“Doğru yolu bulma, akıllı davranma, akıl ve ruh bakımından olgunlaşma, iyilikleri elde edebilecek olgunlukta olma; malını korumak için gerekli tedbirleri alan ve saçıp savurmaktan korunan kimsenin vasfı anlamında bir İslâm hukuku terimi. Bu vasfa sahip olana reşîd denir. Reşîdin zıddı sefihtir. Sefîh; aklı başında ve temyiz gücü tam olmasına rağmen, malı üzerinde akıl ve mantık dışı tasarruflarda bulunan kimsedir” (Mecelle, mad, 946, 947).

Benzeri çerçevede “Akıl sahibi” anlamına “Âkil” kelimesi de kullanılır, ancak “Rüşd” daha dini bir muhtevaya sahiptir. Mesela İslam’ın ilk dört halifesinden bahsedilirken “Raşid halifeler” ifadesi kullanılır ki bu “Âkil halifeler” demek değildir.

Sorunun önemli ölçüde evlilik söz konusu olduğunda kişilerin reşid olup olmadığına bakıp bakmadığımız noktasında toplandığı söylenebilir.