Malazgirt’ten Dumlupınar’a.

26 Ağustos 1071'de “Büyük Selçuklu Devleti” ordusuyla “Bizans İmparatorluğu” ordusu Malazgirt'te karşılaştı. Batılı askeri tarihçilere göre “Malazgirt Meydan Muharebesi”ni tüm zamanların 70 büyük savaşından biriydi. Prof. Mehmet Altan Köymen'in belirttiği gibi uzun tarihi boyunca ilk defa bir Bizans imparatoru Müslüman bir hükümdarın eline esir düşmüştü. Esir alma şerefi de, Selçuklu Türklerine ve onun kahraman hükümdarı “Alp Arslan”a nasip olmuştu.

Amerikalı stratejislerden Edward Luttwak'e göre Malazgirt, Bizans İmparatorluğu için yalnızca sınır boylarındaki bazı topraklardan çıkarılmak ve pek çok asker kaybetmek değil, tam anlamıyla feci bir stratejik hezimetti. Daha da felaket olan ise Anadolu'nun Bizans İmparatorluğu'nun merkezini teşkil etmesi ve bu toprakların bir daha asla geri alınamayacak olmasıydı. Luttwak bu tespitini sadece Malazgirt'ten yola çıkarak yapmıyor. Malazgirt'ten birkaç yıl sonra Batı Marmara'da İznik şehri, Anadolu Selçuklularının başkenti olmuştu. Malazgirt'ten 30 yıl sonra ise, Avrupalı üç Haçlı ordusunun hezimete uğratılmasıyla Anadolu'nun kesinkes Türk-İslam yurdu olduğu anlaşılmıştı.

Bizans İmparatoru Romanos Diogenes köhne ve müstebit bir rejimin temsilcisiydi. General Diogenes Bizans'ın doğu hudutlarında beliren Türk-İslam tehdidini bertaraf etmek için imparator yapılmıştı. Oysa Bizans 'devlet' olarak 'anlamını' yitirmişti. Malazgirt'teki ordusunun neredeyse yarısı paralı asker idi. Edward Luttwak'ın verdiği bilgilere göre Malazgirt'e doğru ilerleyen devasa Bizans ordusu bölgenin uzun süredir ızdırap çeken Hıristiyan yoksul ahalisini bile yağmalamıştı.