ABD Merkez Bankası FED’in Başkanı Janet Yellen şu anda dünyada,
ağzını açtığında ne söyleyeceği en fazla merak edilen kişi. Geçen
hafta Temsilciler Meclisi ve Senato’da yaptığı konuşmalarda FED’in
sonbaharda faiz artırımına gidebileceğini ima ederek tüm dünyada
heyecan yaratmayı başardı; ancak yine de tereddütler var! Yellen
aylardır yaptığı gibi zamana oynayabilir ve faiz artımını
erteleyebilir mi?
FED’in faiz artırma meselesi, yılan hikâyesine dönüşmüş durumda.
Yellen şubatta “sabırlı bekleyişe geçtik” demişti. FED, şubattan bu
yana her defasında başka bir deyim bularak bir kez daha, bir kez
daha, bir kez daha değişen gerekçelerle faiz artışının
erteleneceğini tekrarladı ve böylelikle bir sonraki toplantıya
kadar sorumluluktan kurtuldu.
Tam bir komedi
ABD’nin faizleri yükseltmeye başlama işi tam bir komedi! ABD
ekonomisinden ya da yükselen pazarlardan kötü haberler gelince FED
faiz artırmayı erteliyor. Faiz artışı geciktirilince kötü haber,
iyi habere dönüşüyor ve faizler yükselmeyeceği için ABD borsası
rekorlar kırıyor.
Her defasında faiz artırımının neden ertelenmesi gerektiğini
savunanlarla, ertelemenin sakıncalarını belirtenler arasında
hararetli tartışmalar yaşanıyor. “Şahinler” diyorlar ki: “Faizi
düşük tuttuğunuz için ve insanlar artık faizleri artıracağınıza
inanmadıklarından dolayı riskli, spekülatif yatırımlara tamah
ediyorlar. Bu yüzden reel yatırımlar yavaşlıyor, kaynaklar doğru
yerini bulmuyor; paralar harcanması gereken yere harcanmıyor; gidip
borsada kendi hisselerini satın alıyorlar.”