CHP’nin içinde bulunduğu savrulmanın bu partiyi aşan anlamları
ve etkileri var. Sanırım Deniz Baykal’a kaset operasyonunu yapan
akıl da bu anlamı önemsiyordu.
AK Parti ve CHP birbirinin antitezidir. İki partinin karşıtlığı ve
seçmenlerinin sosyolojik özellikleri sıradan/konjonktürel bir
mesele değil. Kökenleri Osmanlı’nın Batılılaşma süreçlerinin
başlangıcına uzanıyor.
Yurt dışına ilk elçileri 3. Selim gönderdi. İyi niyetli şekilde
orduyu yenileştirmeye çalışıyordu. Ancak gidenler Batı kültürü
tarafından fethedilmiş dönüyor; gittikçe kendi kültür ve
değerlerine yabancılaşıyorlardı. Osmanlı’nın dağılışından ıstırap
duyuyorlardı ve bu tükenişin sebebi olarak dini ve çokkültürlülüğü
tespit ediyorlardı.
Bu derde devanın da Batı’yı olduğu gibi taklit etmekte yattığına,
dinin ve geleneksel yapının dönüştürülmesi gerektiğine adeta iman
ettiler. Sivil/askeri bürokraside sınıf oluşturdular. İttihat ile
örgütlendiler/partileştiler. Onları birleştiren şemsiye
pozitivizm/jakoben laikçilik oldu.
Gelenekselci ama reformcu Sultan Abdülhamid’e karşı oluşan geniş
yelpazeli ittifakın kimyası buydu.