‘Ey bu topraklar için...

…toprağa düşmüş asker/ gökten ecdat inerek öpse o pak alnı değer.” Bu alıntı Mehmet Akif Ersoy’un “Çanakkale Şehitlerine” adlı destansı şiirindendir. 
1915 Çanakkale Zaferi, Osmanlı Devleti tarihinde elde edilmiş son zaferdir. 1 Kasım 1922’de Büyük Millet Meclisi, Osmanlı saltanatını kaldırmış, 17 Kasım 1922’de 6. Mehmet (Vahdeddin) bir İngiliz zırhlısıyla İstanbul’u terk etmişti. Böylece Osmanlı Devleti sona ermiş, bir yıl sonra 29 Ekim 1923’te Türkiye Cumhuriyeti kurulmuştu.
Çanakkale Savaşları çok kanlı çatışmalara sahne olmuştur.

***

Çanakkale 18 Mart Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü öğretim üyesi Yrd. Doç. Dr. Mithat Atabay’a göre Çanakkale Cephesi’ne İngilizler 410 bin, Fransızlar 79 bin asker sürmüş, İngilizler 205 bin, Fransızlar ise 47 bin kayıp vermişti. 
Osmanlı Devleti ise bu savaşlara yaklaşık 500 bin askerle katılmış, bunlardan 57 bin 84’ü savaş meydanlarında şehit düşmüş, 20 bin 297’si de hastanelerde hayatlarını yitirmişti. Buna göre Osmanlı Ordusu’nun Çanakkale’de verdiği şehit sayısı 77 bin 381’dir. 
Bu sayı içindeki gayrimüslim sayısı 558’dir. Müslüman Türkler gibi Osmanlı uyruğundaki Ermeni, Rum ve Yahudiler de vatan savunmasında canlarını yitirmişlerdir. 
Osmanlı Devleti’nin 14 Mart 1914’teki nüfusu 18 milyon 520 idi. 
Devletin sınırları içinde 1 milyon729 bin Rum, 1 milyon 161 bin Ermeni, 187 bin Musevi, 55 bin Süryani, 13 bin Keldani, 47 bin Maruni, 11 bin Roman ve 15 bin Bulgar’ın yanı sıra az sayıda Nesturi, Ezidi, Dürzi, Kazak ve Latin yaşıyordu.

***