Sinemanın dâhîsi Tarkovski, Dağıstan Türkü müydü?

Bugünkü yazımı bizim sinema talebelerimizden sevgili Murat Bozkurt kardeşimin konuyla ilgili yazdığı bir metne ayırıyorum. Sinemanın dâhîsi Tarkovski’nin kimliğinin, köklerinin anlaşılmasında çok önemli bir bulgu bu. Murat kardeşimi tebrik ediyor, sizi Tarkovski sinemasının da yeniden yazılmasına ve anlaşılmasına yol açacak bu ezberbozan metinle başbaşa bırakıyorum…

TARKOVSKİ’NİN KİŞİSEL TARİHİNİN ARKEOLOJİSİ

Bir yıl kadar önce okuduğum ama sonrasında bir daha bulamadığım teze göre Andrey Tarkovski Tarki bölgesinden gelen bir Türk soyundandır. O zamanlar üstünkörü araştırdığım mesele, tekrardan takıldı aklıma. Ve daha detaylıca araştırmaya çalıştım.

Malum, Rusya geniş bir yüzölçümüne ve 150 milyonluk nüfusa sahip bir federasyon. Demografik yapısı içinde birçok Türk halkını barındırıyor: Tatarlar, Başkurtlar, Çeçenler, Kazaklar, Avarlar, Azeriler, Ahıskalılar, Kumuklar vd.

Türk dillerinin Kıpçak öbeğine bağlı Kumukçayı kullanan Kumuklar, Kafkasya’daki en kalabalık Türk soylarından biri ve Hazar Denizi/Gölü kenarındaki Dağıstan Özerk Cumhuriyeti’nin en yoğun/baskın üç Türk halkından. (Diğer ikisiyse Azeriler ve Nogaylar.)

Dağıstan bir halkın değil bölgenin adı. Hazar’ın kıyı şeridinde uzanan delta ve platolardan, içlerine doğru dağlık alanlardan oluşan bir bölge. Vakti zamanında bugünkü Rusya’yla aynı topraklarda hüküm süren Hazar Hanlığı’nın dahilinde olan bir bölge.