Kore örneği bu hesaba uymaz

BAŞBAKAN Yıldırım bir TV programında konuşurken Güney Kore’nin 1987’de başkanlık sistemine geçerek Türkiye ile arasındaki ekonomik farkı açtığını anlattı. Gösterdiği bir tabloda başkanlık sistemine geçtikten sonra Kore’nin arayı çok açtığı iddia ediliyordu.
Bu son derece mekanik bakış açısı, istatistik derslerinde öğretilen bir temel kurala aykırıydı: İki değişken arasında zaman açısından bir bağlantı olması, örneğin bir olayın başka bir olayın ardından gerçekleşmesi, aralarında mutlaka sebep-sonuç ilişkisi olduğu anlamına gelmez. Kore’nin hızlı büyümesini başkanlık sistemine geçişine bağlamak da hayli yüzeysel ve zorlama bir yorumdur. Nitekim Kore’yle ilgili istatistikler şunu gösteriyor: Başkanlık sistemine geçmeden önce de Kore’nin büyüme performansı Türkiye’nin açık biçimde önündeydi. GSYH’nin yıllık ortalama büyüme hızı 1965-80 dönemi için Türkiye’de % 6.3 iken Kore’de % 9.5 idi. 1980-1986 döneminde de Türkiye’de % 4.9, Kore’de % 8.2 idi. Eğer kişi başına GSYH artış hızlarına bakarsak, aradaki fark Kore lehine daha da açılır, çünkü Kore’nin nüfus artış hızı Türkiye’den daha düşüktür. Yani iki ülkede milli gelir aynı hızla artıyor olsa, Kore’nin nüfus artışı daha yavaş olduğu için kişi başına geliri daha hızlı yükselir. 1965-80 döneminde ortalama yıllık nüfus artış hızı Türkiye’de % 2.4 iken Kore’de % 1.9 idi. 1980-86 döneminde de Türkiye’de % 2.5, Kore’de % 1.4 idi (Kaynak: Dünya Bankası raporları).