Faşizm çağında demokrasi deneyi Serbest Cumhuriyet Fırkası

Atatürk, SCF Genel Başkanı Fethi Okyar’la birlikte.

Bundan tam 89 yıl önce, 12 Ağustos 1930’da, Türkiye’de Serbest Cumhuriyet Fırkası adlı bir parti kuruldu. Böylece Atatürk’ün genç Cumhuriyeti, 1925’teki başarısız Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası denemesinden 5 yıl sonra ikinci defa çok partili hayat denemesi yapmış oldu.

Peki ama Serbest Cumhuriyet Fırkası neden ve nasıl kuruldu? Neden ve nasıl kapatıldı?

KURULUŞ NEDENLERİ

Yeni Türkiye, 1929 Dünya Ekonomik Buhranı’ndan çok olumsuz etkilendi. Halkın ekonomik durumu kötüydü.

Devrimlere karşı yükselen çatlak sesler artmıştı. Şeyh Sait İsyanı sonrasında muhalif basın üzerinde kurulan baskı ve tek parti idaresinin “diktatörlüğe” kaydığı şeklindeki iddialar Atatürk’ü harekete geçirdi. Avrupa’da faşizmin yükseldiği bir dönemde Türkiye’de bir demokrasi deneyi yapacak; CHP’nin yanında ikinci bir parti kuracaktı.