Edep libası sökülürse

Edep libası sökülürse

MUSTAFA ÇELİK

Hayat hayâ ile kaimdir. Hayâsı olmayanın hayatı olmaz. Hayâdan yoksun bir kimsenin hayatı yaşanmış sayılmaz; o kişi insanî değerleri kaybetmiştir. Gerçek ve anlamlı bir yaşam, hayâ (utanma duygusu, edep, ahlak) ile ayakta durur, onunla var olur.

İnsanı insan yapan bir iç derinliği vardır. Onu sıradan bir varlıktan ayıran, kalbinin ve vicdanının sesine kulak vermesidir. Bu sesin en asil yankılarından biri ise hayâdır.

Hayâ, sadece yüz kızarması değildir. O, insanın kendi iç denetimini sağlayan, görünmeyen ama hissedilen bir iç pusuladır. Bir şeyin yanlış olduğunu başkaları söylemeden fark edebilmek, hatta kimse görmese bile “bu bana yakışmaz” diyebilmek hayânın eseridir. Hayâ; kişiyi kötülükten, arsızlıktan, edepsizlikten alıkoyan bir bekçidir. Üstelik bu bekçi dışarıdan değil, içeridendir.

Modern çağda hayâ, ne yazık ki unutulmaya yüz tutmuş bir erdem gibi duruyor. Utanmak, geri...