İnsanlık tarihi fikirlerin tarihi

CUMARTESİ YAZILARI

İnsanlık tarihi aslında fikirlerin tarihidir. Hayatımızı değiştiren, şekillendiren, yönlendiren eylemlerin, davranışların, uygulamaların hepsinin altında bir fikir var. Söz gelimi, konuşurken kullandığımız kelimeleri veya bu kelimeleri oluşturan sesleri (fonemleri) temsil edecek belirli işaretleri birtakım yüzeylere kazıma fikri gibi. Çok büyük ihtimalle bu fikrin de gerisinde doğadaki somut varlıkları gösteren/simgeleyen şekiller yapma fikrinin verdiği ilham vardı. (Gerçi “yazı”nın pratik amacını anlıyoruz ama “resim” fikrinin amacını kavramak zor. Belki de bunun için biri isteyen herkesin gündelik hayatında kullandığı bir teknik, diğeri yalnızca sanatçının duygularını ifade etme aracı.)

Aslında netice itibarıyla her fikrin arkasında birbirlerini de etkileyen başka fikirler görülebiliyor. Mesela, günlere isim verip bunları yediyle sınırlama, bir ayı dört haftaya ayırma gibi fikirlerin gerisinde de günlük hayatımızı kolaylaştırmaya yardımcı olacak matematik ve astronomi fikirleri var. Keza bir günü yirmi dört bölüme ayırma, sonra bunları altmışa bölme, sonra o altmışı da yeniden altmış parça...