Ramazan yazıları -2-

Evet; Allah anlaşılamayan ve anlatılamayandır. Bunun için denilmiştir ki, ‘idrakin aczini idrak; idrakin ta kendisidir!’ Yani, O’nu (Allah’ı) anlayamamayı anlamak, anlamanın ta kendisidir. Sen, Allah’ı anlayamayacağını anladın; o hâlde sen, Allah’ı anladın!

Yine Muhyiddin-i Arabi bakınız; Allah’ı bilmemiz konusunda ne buyuruyor: "… Mümkünlerin en bilgilisi Yaratıcısını sadece O’nun açısından bilendir. Söz konusu kimse nefsini ve kendisinden var olduğu kimseyi bilir, başka bir şeyi bilmesi geçerli değildir. Bir şeyi bilmek onu kuşatmaya ve tüketmeye imkân verir. Böyle bir bilgi tarzı ilahi katta imkânsızdır. O hâlde, O’nu bilmek imkânsızdır. ‘O’ndan bilmek’ de (kısmi bilgi) geçerli değildir, çünkü parçalara bölünemez. Demek ki sadece ‘O’ndan olan şey’ hakkında bilgi söz konusu olabilir. O’ndan olan sensin. O hâlde bilinen sensin.

O’nu bilseydin O, O olmazdı; O seni bilmeseydi sen olmazdın. Binaenaleyh Allah bilgisiyle seni var etmiş, sen de acizliğinle O’na ibadet etmişsindir. O, O’dur; O’na aittir, sana değil. Sen sensin, kendine aitsin ve O’na aitsin: Sen O’nunla irtibatlısın, fakat tersi doğru değildir. Genel anlamda daire noktayla irtibatlıdır ve fakat nokta aynı anlamda daireyle irtibatlı değildir Dairenin noktası daire ile irtibatlıdır. Aynı şekilde Mutlak Zat da seninle irtibatlı değildir…"

"… Beni belirli bir suret ile sınırlayan, kendi hayaline ibadet etmiştir. O, kalbine yerleşmiş örtülü hakikattir. Halbuki bana ibadet ettiğini zanneder, gerçekte ise, beni inkâr eder…"