Her şeyin başı güven

Merkez Bankasının açıklanan Ağustos ayı verilerine göre, toplam resmi rezervler 90,2 milyar dolar oldu. Bu rezervin 45,1 milyar doları döviz, 43,6 milyar doları da altındır. Altının dolar olarak fiyatları artınca, Merkez Bankası'nın dolar olarak rezervleri de bu nedenle artmış oluyor.

Öte yandan Bu rezerv içinde, Merkez Bankasının bir yıla kadar çıkışı olan swap borçları 24,9 milyar dolardır. Şarta bağlı yükümlülükleri de 34,1 milyar dolardır. Şarta bağlı yükümlülükler Bankaların mevduat karşılığı olarak Merkez Bankasında tuttukları karşılıklardır.

Merkez Bankası Rezervleri, 2019 başında 135,5 milyar dolardı. Sürekli düşmeye başladı ve 90,2 milyar dolara indi.  MB rezervleri aynı zamanda dış krediler ve yabancı yatırımlar için güven unsurudur. Raiting kuruluşları da  Türkiye  raporlarında MB rezervlerinin yetersiz olduğunu vurguluyor.

Cari açık ve rezervlerin düşmesi, aynı zamanda TL'de güven kaybı doğuruyor. MB 2003 yılı ve TÜFE bazlı reel kur endeksine göre Ağustos ayı reel kur endeksi 63,71'dir. Bu demektir ki bu günlerde bir dolar artı bir Euro'dan oluşan döviz sepeti karşısında TL yüzde 40 dolayında daha düşük değerdedir. Oysaki Dünyada tersine dolar değer kaybediyor. Dolar endeksi halen 92,90 dır. Yani dolar dünyada değer kaybederken, TL karşısında değer kazanıyor.

TL değer kaybına neden olan faktörlerin başında, üretici ve tüketicinin güven kaybı geliyor. Güven kaybı, 17-25 aralık 2013 te başladı, 15 temmuz darbe teşebbüsü ile arttı, darbe teşebbüsünün ardından OHAL uygulaması işin tuzu - biberi oldu.