Her şey insan için olmalı

Türkiye İstatistik Kurumu, 2014 yılında ''İl Düzeyinde Yaşam Memnuniyeti'' araştırması yayınlamıştı. Bu araştırmaya göre Türkiye'de mutlu olduğunu beyan eden bireylerin oranı yüzde 59 olarak tahmin edildi.Sinop Türkiye'nin en mutlu ili... Burada mutlu olduğunu belirtenlerin oranı yüzde 77.7 ile Türkiye ortalamasının üstünde oldu. Tunceli'de ise mutlu olduğunu belirtenlerin oranı yüzde 43.2... Türkiye'nin en mutsuz ili.Sosyoloji konusu olmakla birlikte çıkan sonuçlardan anlaşılıyor ki, mutluluk algısı insan göre de değişiyor. Tunceli'nin tabiat şartları belki insanları daha az mutlu ediyordur.Ardahan, Çıldır İlçesi'nin ilçe merkezinde 2000 köyleri ile toplam nüfusu 9.500'dür. 2007 yılında 12.000 idi. Bu ilçedeki adliye beş-altı yıl önce kaldırıldı. Ardahan'a taşındı. Neden kaldırdınız diye sordum... Hakimler ve savcılar boş oturuyor. Kavga yok... Hırsızlık yok... Suç yok.Çıldır'ın doğası da sert... Ama halkı mutlu.Türkiye'de kişi başına düşen ortalama millî gelir 10 bin dolar iken Sinop'ta 7.681 dolardır... Demek ki insanı mutlu eden yalnızca para değil.Öte yandan sağlık hizmetlerinden memnuniyet oranının en yüksek olduğu il yüzde 89,1 ile Isparta, en düşük olduğu il yüzde 54,6 ile Hakkari oldu.Asayiş hizmetlerinden memnuniyetin en yüksek olduğu ilin yüzde 94,9 ile Artvin, en düşük olduğu ilin ise yüzde 58,9 ile Şırnak olduğu görüldü. Artvin'de de suç oranı düşüktür. Asayişe ihtiyaç da düşüktür. Ancak Şırnak'ta terör varsa asayişte de aksama kaçınılmaz olacaktır.İnsan mutluluğunda, fert başına ortalama gelirden daha çok kalkınmışlık seviyesi etkilidir.Ekonomik büyüme, ulusal gelir düzeyindeki ve birey başına düşen ulusal gelirdeki artışı işaret eder. Ulusal gelir olarak, Gayri Safi Yurtiçi Hasıla kullanılmaktadır. Fiilen, büyüme GSYH'daki belli bir dönem itibariyle meydana gelen reel artıştır.Ekonomik kalkınma ise büyümeyi de içine alan daha geniş bir kavramdır.Büyüme, GSYH'daki reel artışı veren bir rakamdır. Kalkınma seviyesi ise, ortalama ömür. Kişi başına düşen doktor, çocuk ölüm oranı, kişi başına düşen gazete, okuma oranı, öğretmen sayısı gibi ölçütlerin bir göstergesidir. Ayrıca teknolojik gelişmenin de sağlanmış olması gerekir. Gelir artışı yüksek ve fakat yaşam kalitesi düşük bir toplum gelişmesini tamamlamış bir toplum değildir.Kalkınma anlayışında giderek insan faktörü ve toplumsal refah ön plana çıkmıştır.Toplam Millî Gelir olarak dünyada ilk 17. sırada olan Türkiye, ortalama yaşam süresi ve çocuk ölüm oranlarında iyi bir yerde değildir.******************************************Dünyanın 187 Ülkesinde Nüfus Göstergeleri Nüfus            Dünya            Türkiye Sıra       Birinci                  Sonuncu  2011                6.974                 17(74.0)             Çin (1.347)           Kiribati (187 Kişi)    2050                9.306                 20(94.6)      Hindistan (1.642)     Virgin Adaları (92) Ort.Yaşam Süresi                    2010-2015        69.31              75 (74.60)      Japonya ( 83.66)        Sierra Leone(48.21)2045-2050        75.59              99 (78.50)       Japonya (87.41)        Lesoto (58.03)   Bebek Ölüm  (2011-2015)      41.84              120(12.20)    Afganistan (41.84)      Singapur (1.92)                 2045-2050)       23.39               133(5.30)     Afganistan (66.63)     Singapur (1.87) TÜİK VerileriNüfus-MilyonBebek Ölüm Hızı -Binde*********************************************Dünya nüfus göstergeleri içinde nüfus olarak 187 ülke içinde 17. sıradayız.  Ancak, ortalama yaşam süresi olarak 75. sıradayız. Bebek ölümlerinde daha iyi, 120. sıradayız.Sonuç: Türkiye, büyüme yanında kalkınma ve insan refahı için de planlama yapmalıdır. Bunu için ilk adım iç ve dış siyasi istikrarı sağlamak olmalıdır. Hukukta, yargıda, demokraside kaybettiklerimizi yeniden kazanıp, daha ileri seviyeye taşımalıyız.