Büyüme güven sorununa takıldı

2018 yılında GSYH yüzde 2.6 oranında büyüdü... 2018 yılının son çeyreğinde (Ekim-Kasım-Aralık) ise yüzde eksi 3 oranında  küçüldü. Ancak bu ortalama büyümeden daha önemlisi, son çeyrek eksi büyümeye gelinceye kadar her çeyrek büyümenin artan bir şekilde hızlanarak düşmesidir.

2018 ilk çeyrek yüzde 7.4, ikinci çeyrek, yüzde 5.3 ve üçüncü çeyrek yüzde 1.8 olarak gerçekleşen büyüme, aynı hızla son çeyrekte eksi 3 oldu.

2018 yılında üretici ve tüketici güven endeksleri de benzer şekilde düştü ve son çeyrekte adeta dip yaptı.

Büyüme trendi ve güven endeksleri, 2019 ilk çeyrek büyümesinin de eksi çıkacağını gösteriyor. Dolayısıyla her daralmadan ve her krizden sonra ekonomi yönetimlerinin kalıplaşmış gerekçesi olan, ''en kötüsü geride kalmıştır'' diyebilmek bugün için olası görünmüyor. Eğer ekonomi dışında farklı bir sorun yaşamazsak 2019 Mart sonrası ikinci çeyreğinde, ekonominin iç dinamikleri yeniden ekonomide canlanma yönünde etkili olabilir. Türkiye'nin genç, dinamik ve müteşebbis bir nüfus yapısına sahip olması bu alanda umutlarımızı artırıyor.

1- GSYH büyümede düşüş trendinde, özel tüketim harcamaları etkili oldu. Tüketim harcamalarında artış 2018 yılında ortalama 1.1 oldu. Eğer ortalama yüzde 1.2 olan nüfus artışına bölersek, 2018 yılı fert başına harcama artışında gerileme olduğunu görebiliriz.

Çeyrekler itibariyle özel tüketim harcamalarındaki artış yavaşladı. 2018 ilk çeyrekte 8.9 oranında iken , ikini çeyrekte 5.8'e, üçüncü çeyrekte 0.8'e ve son çeyrekte eksi 8.9'a düşerek, büyümenin de düşmesine neden oldu.