2017'de kazananlar ve kaybedenler

Finansal yatırım araçlarının 2017 yılında, nominal getiri oranları ve reel getiri oranları açıklandı. TÜFE (yüzde 11.92)'ye göre hesaplanan reel getiri oranları içinde, hem mevduat faizi, hem de devlet iç borçlanma senetleri (DİBS) faizi eksi oldu.Enflasyon oranı ne olursa olsun, faizleri tartışırken söz konusu enflasyonun şişirme etkisini kaldırıp, reel faizleri konuşmak gerekir. Eğer reel faizler konuşulmuyorsa, bunun bir nedeni var.Mevduatta reel faizin eksi olması, mevduat sahibinin tasarrufunun erimesine neden olur. Mevduat sahibinden bankalara gelir transfer edilmiş olur.2017 yılında banka yüzde 18 ile kredi vermişse, enflasyon yüzde 11.92 olduğundan banka yüzde 5.4 oranında reel faiz kazanmıştır. Bu getiriye mevduata verdiği eksi reel faizi de ilave etmek gerekir. Kabaca banka yüzde 5.43 artı yüzde 1.88 eksi reel faiz, eşittir yüzde 7.19 reel faiz kazanmıştır.Devlet iç borçlanma senetlerinde ise reel faiz eksi 4.69 oldu. Eğer senet değerlerindeki değişmeyi ihmal edersek, devlete 100 lira borç verenin elinde yıl sonunda satın alma gücü olarak 95.31 lira kaldı. Devlet bir anlamda gizli vergi almış oldu.Mevduat reel faizinin eksi olmasıyla parasının enflasyon karşısında eridiğini görenler, eldeki TL'yi dövize veya gayrimenkule yatırıyor.