O heykelcik buraya gelecek

Ayla’nın  Oscar yolculuğu böyle olacak
“Ayla”, Kültür ve Turizm Bakanlığı ile sinema alanındaki meslek örgütleri temsilcilerinden oluşan 17 kişilik kurul tarafından Türkiye’nin Oscar adayı filmi olarak seçildi.
Bundan sonra filmi şu süreç bekliyor:
Bütün dünyadan 80-110 arası film “Yabancı Film Oscar’ı” dalında aday olacak.
Bu filmlerin sayısı 20 Şubat’ta 9’a inecek.
9 film, Akademi’nin 8 bine yakın üyesinin hepsi tarafından izlenecek ve ardından Oscar’a aday olan 5 film belirlenecek.
“Ayla” önce bu 9 film arasına, sonra da finalde yarışacak 5 film arasına girmeye çalışacak.

 Fotoğraflar : Murat ŞAKA

* İsmail senden başlayalım. Tebrik ederim Türkiye’nin Oscar adayı “Ayla” oldu. Nasıl hissediyorsun?
- İsmail Hacıoğlu: Çok heyecanlıyız. Keyif alarak ve inanarak çalıştık. Böyle de bir haber gelince üzerine, mutluluğumuz taçlandı. Çok iyi hissediyorum.

* Çekimler çok uzun sürmedi mi?
- İsmail Hacıoğlu: Aslında sürmedi. Türkiye standartlarına baktığınız zaman 6.5 ay biraz fazla gibi duruyor. Ama dünya standartlarına bu iş böyle yapılıyor.
- Can Ulkay: Çekimlere 24 Kasım’da başladık. Filmi bitirdiğimizde mart ayının sonlarıydı. Ama arada durduk. Ekstralar da çıktı. Sponsorlar için bir şeyler daha çektik. Kore köyünü filan çektik. 87 gün çekim yaptık. Evet, Türkiye standartları için uzun bir süre. Ama kış ayında olduğumuz için hava şartları da etkiledi çekim süresini.
- İsmail Hacıoğlu: Çok kalabalık bir oyuncu trafiğimiz vardı. Onların takviminin uygun olup olmaması da etkiledi süreyi. Zaten işe baktığınızda da aynı şeyi düşüneceksiniz, daha kısa sürede çekilse olmazdı. İzleyince anlayacaksınız.

* İsmail, senaryoyu okuduğunda ilk ne düşündün?
- İsmail Hacıoğlu: Etkilenmemek imkansız böyle bir hikaye karşısında. “Gerçekten olmuş mu bunlar?” diye soruyorsunuz ilk olarak. Senarist Yiğit Güralp çok güzel yakalamış bu damarı ve çok güzel bir hikaye örgüsüyle kurgulamış. Mustafa Uslu da aynı hikayeye yükselmiş, senaryo ararken buluştular. Ondan sonra böyle bir yolculuk başladı. Bakalım, inşallah devamı gelir.

* Süleyman Amca ile tanıştın mı?
- İsmail Hacıoğlu: Tanıştık. Birçok kez konuştuk. Fotoğraflar eşliğinde mesai yaptık.
- Can Ulkay: Süleyman Amca Kore’ye yanında fotoğraf makinesiyle gitmiş. Çektiği 300-400 fotoğraf var. Hepsini gösterdi bize. Küçük fotoğraflar hepsi. Onları yeniden bastırdık. Sonra da hepsinin hikayesini teker teker Süleyman Amca’ya anlattırdık. Anlattıkça hatırladı. İsimler geldi aklına. Bu film, sadece küçük bir çocuk ve bir adamın hikayesi üzerinden gidemezdi. Süleyman Amca bize 15 karakter anlattı. Bunların içinde Ali ve Pepe gibi isimler var. Mesela Pepe kekemeymiş ve Süleyman Amca onun söylediklerini hiç anlamazmış. Onu filme kattık. Ali de yine filmde olacak. Tüm o gerçek kişilerin hikayelerini filmde göreceksiniz.

* Filmde orijinal fotoğrafları kullandınız mı?
- Can Ulkay: Jenerikte kullandık. Beraber kartopu oynadıkları bir fotoğraf var, onu da filme koyduk.
- İsmail Hacıoğlu: Bu film, Süleyman Amca’nın hayalinin canlanması aslında bir anlamda.
- Can Ulkay: Hikaye ve detaylar yüzde yüz doğru. Fakat onların senaryoda birleştirilmesi önemliydi. Marilyn Monroe de gelmiş mesela, biz onu uygun bir yere denk getirdik. Böyle birleştirmeler yaptık filmde.
- İsmail Hacıoğlu: Süleyman Amca’nın fotoğraflara bakarken verdiği esleri hayatım boyunca unutamayacağım. Dalıp dalıp gitmeleri çok acayipti.

* İsmail, Koreli bir kız çocuğuyla; Kim Seol ile oynadın. Bir çocukla oynamak nasıldı?
- İsmail Hacıoğlu: Bizim en büyük şansımız o kızdı. O oynamasa yanmıştık!
- Can Ulkay: “Bisiklet Hırsızları”, “Hayat Güzeldir” gibi meşhur filmler çocuklar üzerinedir. Fakat çocukların kapasitesi bellidir. Özellikle “Hayat Güzeldir”de yönetmen Roberto Benigni tek başına şov yapmış. Oradaki tatlı çocuğun bile kapasitesi bellidir. 100 filmde bunu bulma yüzdesi yüzde 20’dir. Bizim filmde hikaye kızın ve Süleyman’ın hikayesi ama biz bunu büyük oyuncularla çevirip çok güzel pişiririz dedik. Sonra kız oynamaya bir başladı, onu her yerde kullanmaya karar verdik.
- İsmail Hacıoğlu: Kız hepimizden iyiydi.
- Can Ulkay: İddia ediyorum; dünyada tektir. Nedeni de filmin içinde yüzde 40 oranında sahnesinin olması. Başka çocuk oyuncu bulamazsınız.
- İsmail Hacıoğlu: Oynatabilmek de büyük başarı. Can Abi bunu söylemez ama onun da bunda büyük payı var.

* Can, daha önce çocuklarla çalıştın mı?
- Can Ulkay: Reklamlarda çok çalıştım. Bebeklerle de çalıştım. Bu kız çok profesyoneldi. Sete “Ben bu filmde çalışan bir işçi, oyuncuyum” düşüncesiyle geldi.




BU SAVAŞ DEĞİL BİR SEVGİ FİLMİ

* Kim Seol, Kore’de çok tanınan bir çocuk oyuncuymuş, değil mi?
- Can Ulkay: Çok küçük yaşta bir dizide oynamış. İyi bir oyuncu olacağı belli. Biz 40 çocukla görüştük, sonra sayıyı 6’ya indirdik. Hepsinden video istedik. Fena değillerdi. Sonra 6’dan 3’e indirdik. Deneme çekiminde çocukları ağlatmak istemedik ama kız “Ben ağlarım” dedi. Bir ağladı deneme çekiminde, her şeyi bıraktık ve tamamdır dedik.
- İsmail Hacıoğlu: Ben o kadar kolay ağlayamıyorum. Sette şaştık kaldık. İnanamadık.

* Az önce Benigni’den örnek verdin. Onun filmleri tadında mı oldu “Ayla”?
- Can Ulkay: Evet. Oscar süreciyle birlikte film çok konuşulmaya başladı. Bunun savaş filmi olarak algılanmasını istemiyoruz. Biz bir çocukla ona kol kanat germiş bir ebeveynin hikayesini çektik. Bu bir sevgi filmi. Savaş filmin her yerinde var ama tat versin diye. Birkaç çatışma sahnesi çektik. Filmin yüzde 90’ı sevgi, kardeşlik, yardım etmek üzerine. Kırmızı, Mavi, Beyaz film üçlemesi vardır. Biz de acaba birtakım teaser’larda arkadaşlık, sevgi, ayrılık diye bir üçleme mi yapsak diye düşünüyoruz. Çünkü filmin özünde bu var. Bu hikaye dünyanın herhangi yerinde başka iki ulus arasında da olabilir. Filmden ay yıldızı ve kızın çekik gözlerini çıkarırsan, bu hikaye dünyanın herhangi bir yerinde geçebilir. Uluslararası bir sevgi ve iyilik filmi olduğuna dikkat çekmek istiyorum. İnsanlar savaş filmi diye düşünüyor ama seyredince öyle olmadığını anlayacaklar.Dünya sinemasında yapılabilecek en iyi dengeyi yaptık.
- İsmail Hacıoğlu: Aslında dünyaya örnek bir insanlık hikayesi. 1950’de Kore’ye ilk koşanlar Türkler olmuş.

* Anladığım kadarıyla filmi izlerken gözyaşı dökeceğiz...
- İsmail Hacıoğlu: Sömürmeden yaptık.
- Can Ulkay: Mesela savaşı başta verdik. Kızı bulduktan sonra savaş arka plana düştü. Odak noktası kız ve askerler oldu. İçine komedi unsurları soktuk. Ne kadar güldürürseniz, sonunda ağlatması o kadar güzel olur. Buna inanıyorum. Bu film sadece dram değil. Hatta filmin 70 dakikasına kadar Süleyman Astsubay ve Ayla’nın ayrılacağını aklımızdan bile geçirmiyoruz.

* Ayrılık da var ama...
- İsmail Hacıoğlu: Evet. Gerçeğinde de öyle. Süleyman Astsubay’ın kızı kaçırmaya çalışma hikayesi var. Ama yakalanıyor. “Bir gün geleceğim ve bir daha ayrılmayacağız” diyor ve 50 sene sonra buluşuyorlar. Şaka gibi yani.

AMERİKA’NIN YAPTIĞI MİLLİYETÇİLİĞİN 10’DA 1’İNİ YAPMADIK

* Bu hikaye hepimizin tüylerini diken diken ediyor. Çünkü Kore bizim için çok anlamlı. Film Oscar aday adayı oldu. Peki filmin duygusu Amerikalılara bizdeki gibi geçecek mi?
- İsmail Hacıoğlu: Biz buna çok dikkat ettik, “Kendimizi acaba fazladan kolluyor muyuz?” diye. İnsanlar o hataya düşmediğimizi görecek. Biz gerçek neyse, ona yakın durmaya çalıştık. Kamera, insanlığa yakın taraftan bakıyor. Film, içinde insanlık barındıran herkesi etkileyecektir.
- Can Ulkay: Yıl 1950’ler... II. Dünya Savaşı... Dünya ikiye bölünmüş; komünizm ve diğer taraf... Kore’ye öyle bir zamanda gelinmiş zaten. Filmin tamamında Amerika, Çin, Kore, Türkiye var. Eğer günün birinde film analiz edilirse, tamamıyla savaş, komünizm gibi unsurların olduğunu görürsünüz. Ama bunların hepsi konu itibarıyla aksesuvar olarak var. Filmde Amerikalılar olmak zorunda. Çünkü orada Amerikalılar varmış. Hepsi filmde bir araç oldu. Baskı olmadı. Milliyetçilikle ilgili özel bir şey yapmadık.
Amerikalı bir general “Buraya Türkler geldiler, biz onları bu hizmete aldık, fakat savaş öyle bir duruma geldi ki Türkler yüzünden savaşın rengi değişti. Her şey bittikten sonra kimse Amerika’yı ya da başka ülkeyi konuşmayacak, sadece Türkleri konuşacak” demiş. Resmi belgelere girmiş bu konuşma, filmde de var. Bunun gerçek olduğunu bilmeyenler, Türkleri pohpohladığımızı düşünecek. Ama Amerikan belgelerinde var.
- İsmail Hacıoğlu: Milliyetçiliğin en kralını Amerika yapıyor. Biz 10’da 1’ini yapmadık filmde.
- Can Ulkay: Filmde kimseyi suçlamıyoruz.

* Mustafa Uslu başından beri “Bu film Oscar alacak” deyip duruyor. Hatta rüyasında da görmüş...
- Can Ulkay: Mustafa’ya en başında “Bir sevgi filmi çekelim. Sana Oscar’ı belki aldırtamam ama bu filmi Oscar’a kadar götüreceğime söz veriyorum. Bu film böyle yapılırsa işe yarar, öbür türlü çok zor” dedim.
“İstersen hikayeyi değiştirelim” teklifinde de bulundum. Sonra Mustafa ve bütün oyuncularla birlikte “Bu film bir sevgi filmi olacak” fikrinde karar kıldık. Biliyorsunuz “La La Land” de sevgi filmi. İnsanlar artık pozitif filmler görmek istiyor.