Bir müctehidin ictihad
ederek elde ettiği bilgilerin hepsine, o müctehidin mezhebi
denir.
Şemseddîn Muhammed Osmânî
hazretleri Şâfiî mezhebi fıkıh âlimidir. 717 (m. 1317)’de Şam'da
doğdu. Burada ve Kudüs’te ilim tahsil etti. Sonra Safed’de hatiplik
ve kadılık görevlerinde bulundu. 780’den (m. 1378) sonra vefat
etti. “Rahmetü’l-ümme fi’htilâfi’l-eimme” isimli eserinde buyuruyor
ki:
Bir hadis-i şerifte; (Ümmetimin
ihtilafı rahmettir) buyuruldu. Bu, (Müctehidlerin farklı
ictihadları rahmettir) demektir. İctihad, bir ibadet, yani Allahü
teâlânın emri olduğundan, hiçbir müctehid, diğer bir müctehidin
ictihadına yanlış diyemez. Çünkü her müctehide, kendi ictihadı hak
ve doğrudur. Bir müctehidin ictihad ederek elde ettiği bilgilerin
hepsine, o müctehidin mezhebi denir. İctihad rahmet olunca, onun
ictihadların toplamı olan mezhebi de rahmettir. Bir hadis-i
şerifte, (Müctehid âlimlerin farklı ictihadları rahmettir)
buyuruluyor.
İmam-ı Şafii hazretleri, imam-ı
a’zam...