“Reis Pahom’un mezarının başında
şöyle der: Bir insana işte bu kadar toprak yeter!”
Tolstoy’un "İnsan ne ile yaşar"
adlı kitabında, çiftçi Pahom’un hazin ve ibretlik öyküsü yer
alır.
Sıradan kendi hâlinde bir çiftçi
olan Pahom, daha zengin bir hayatın hayalini kurmaktadır. Uzak bir
yerde, cömert bir reisin karşılıksız toprak verdiğini duyunca, daha
çok toprak elde etmek için reise gidip talebini iletir. Gerçekten
de reis herkese istediği kadar toprak veren cömert biridir. Pahom’a
“Sabah güneşin doğuşundan batışına kadar kat ettiğin bütün yerler
senin fakat güneş batmadan yeniden başladığın yere dönmen lazım”
der. “Yoksa bütün hakkını kaybedersin.”
Pahom güneşin doğuşuyla beraber
başlar yürümeye. Tarlalar, bağlar, bahçeler geçer. Tam geri
dönecekken gördüğü sulak bir araziyi es geçemez. Şu bağ, bu bahçe
derken bakar ki güneşin batmasına az kalmış. Koşar, koşar, ama
kesilir takati. Hâlsiz adımlarla yürümeye devam ederken, Pahom’un
burnundan...