Türkiye girişim ekosistemi son üç aydır önemli satın almalara
sahne oldu. Önce PeakGames, yaklaşık 100 milyon dolarlık Zynga'ya
aset satışı gerçekleştirdi. Zynga Türkiye'de ikinci yatırımını 250
milyon dolarla mobil oyun platformunun güçlü oyuncusu Gram Games'i
satın alarak yaptı. Ardından henüz rakam açıklanmasa da "Türkiye'de
internet sektörünün en büyük anlaşması" ibaresiyle Alibaba'nın
Trendyol'a yaptığı yatırım ortaya çıktı. Satın almayla birlikte
Alibaba, Trendyol'a teknoloji, online ticaret, mobil ödeme,
lojistik, uluslararası ticaret gibi konularda bilgi ve deneyim
paylaşımı yapacak.
TEK BOYNUZLU AT
Alibaba'nın Trendyol ile yaptığı anlaşmanın minimum 700 milyon
dolar olduğu iddia ediliyor. Toplamda ise üç anlaşmanın 1 milyar
doları aştığı tahmin ediliyor. Anlaşma rakamı henüz açıklanmış
olmasa da Trendyol için "tek boynuzlu at" yani unicorn girişim
olduğu iddiası tartışılıyor. Girişim dünyasında unicorn kelimesinin
karşılığı 1 milyar doları geçen değerlemeye sahip girişim olarak
tarif ediliyor. Anlaşmanın detaylarını henüz bilinmese de yapılan
açıklamadan sadece Türkiye'de girişim ekosisteminin en büyük rakamı
olduğunu biliniyor. Diğer yandan Trendyol'un artık Çinli
Alibaba'nın kontrolünde bir şirket olduğunu söylemek pek de yanlış
olmayacak.
ALTERNATİF OLMALI
Trendyol anlaşması yatırımcılar açısından önemli bir başarı. Ancak
Türkiye, küresel iddiası olan şirketleri ortaya çıkarmada hayal
kırıklığı yaşıyor. Sonuçta ülke iddiasının artması için girişimci
ve yatırımcıya finansal alternatifler sunmak gerekiyor.
Girişimciler, girişim sermayesi fonları ve melek yatırımcılar için
fonların fonu, halka açılma gibi seçeneklerin oluşmasına ihtiyaç
var. Finansal alternatifler oluşursa, ülke iddiasının artması
mümkün hale gelebilir. Ancak Türkiye'nin girişim ekosistemi için
hızla harekete geçmesi, daha fazla Türk ve küresel girişim için
ülkenin önemli bir merkez olduğunu kanıtlaması şart. Bu sadece
finansal alternatif değil, eğitim alanındaki yatırımlarla da
desteklenmesi gerekiyor.
1 MİLYAR DOLAR PSİKOLOJİK SINIR
TÜRKIYE girişim ekosistemini yakından takip eden araştırma şirketi
StartupsWatch Kurucusu Serkan Ünsal konuyu şöyle değerlendirdi:
"Yatırımcıların bir girişime yatırım yapmadaki en büyük motivasyonu
koyduğu parayı kat ve kat fazlasıyla alması. Bunun için de iki yol
var, ya yatırımcı hisselerini ilerleyen yıllarda satacak (girişim
komple satın da alınabilir) ya da girişim halka arz olacak. Son
dönemdeki çıkışlar hem girişimcileri hem yatırımcıları memnun etmiş
gözüküyor. Milli duygularla bu girişimlerin neden yabancılara
satıldığını sorgulayanlar da oluyor fakat biz gelişmekte olan bir
ülkeyiz, şimdilik bu şekilde olması gerekiyor. Girişimlerini satan
girişimciler ekosistemden çıkmazsa ve ekosisteme katkı sağlarsa
ilerleyen yıllarda bizler başka ülkelerdeki girişimleri satın
alırız ve daha büyük oynarız. Trendyol unicorn mu değil mi net
değil fakat çok da önemli değil. 1 milyar dolar değerleme
psikolojik bir rahatlama sınırı sadece. Şu bir gerçek ki
Türkiye'nin en büyük internet satın alması oldu ve Yemeksepeti'nin
çıtasını bir üste çıkardı. Ya onlar ya da başkaları bu çıtayı biraz
daha yukarı taşıyacak ve böyle böyle dev bir ekosistem olacağız.
Tabi unicorn olmak için bir hisse işlemi gerekiyor. Hisse işlemi
olmayan ama unicorn olduğunu düşündüğümüz girişimler de var, örneği
Sahibinden.com bu seviyede bir girişim.
SATIN ALMALARIN DEVAMI GELEBİLİR
TRENDYOL'A yapılan yatırım, Alibaba'nın Türkiye'ye güvenmesi ve
parasını yatırması anlamında müthiş bir gelişme. O yüzden
Alibaba'ya binlerce kez teşekkür etmek gerekiyor. Tabi Alibaba'nın
tek bir satın almayla da kalacağını düşünmüyorum. Önümüzdeki 1 yıl
içinde başka satın almalar da yapabilir. Bunun için yapısını
oturtmuş sağlam girişimler olması yeterli.