Fakat Lozan’ı suçlamak için Lozan’la ilgisiz olguları, mesela İskilipli Atıf Hoca’nın idam edilmesini hatırlatanlar bile vardı.
24 Temmuz 1923’te imzalanan Lozan Antlaşmasıyla Atıf Hoca’nın Şubat 1926’da idamı arasında nasıl bir alaka, nasıl bir “nedensellik” (illiyet) ya da “sebep-sonuç”ilişkisi olabilir?!
Maneviyatımızı Lozan’da terk ettiğimizi, bu yüzden içki ve fuhşun yayıldığını söyleyenler bile var.
Olaylar arasındaki sebep-sonuç ilişkilerini araştırmadan zihnimizin içindeki şablonlara göre hükümler vermek çok köklü bir zihniyet sorunuzumdur.
KUTUPLARDAN BAKMAK
Tabiatta ve toplumda meydana gelen olaylar, bu arada mesela Lozan müzakereleri, zihnimizin dışındadır, zihnimizin içindeki önyargılarla anlayamayız. Anlamanın yolu araştırmaktır.