Ortadoğu kültürünü ve devlet tipini iyi tanımalıyız. Bu konuda Batılıların yazdıklarını “oryantalist” bulanlar olabilir elbette. Ben bir Arap yazarından alıntılar yaparak “Ortadoğu Devleti”ni yazacağım. Tunuslu Prof. Munsif Merzuki’nin “Diktatörlükle Devrim Arasında Arap Devletinin Krizleri” adlı kitabı… Zahide Tuba Kor’un tercümesi. (Küre Yay. ) Merzuki’yi okuyunca, diktatörün veya devrimin değişmesiyle pek bir şey değişmediğini sadece “güçlüler”in değiştiğini görüyorsunuz. Zaten Merzuki de ideoloji değişse bile özün değişmediğini anlatıyor. Hukuk ve kurumlar yeterince güçlü değilse, siyasi gücü kim ele geçirirse en güçlü o oluyor; ideolojiler bu kavganın araçları. TEMEL SORUN Merzuki’nin şu satırlarını birlikte okuyalım: “Arap dünyasının en temel problemi istibdat ve onunla doğrudan bağlantılı yolsuzluk ve yozlaşma.