Dünyanın en büyük gayrimenkul fuarı MIPIM'de Türkiye'yi bilmeyen
yok. Gerek fuarın girişindeki dev İstanbul posteri ve İTO'nun
Çadırı gerekse gayrimenkul geliştiricilerimizin enerjisi, fuara
damgasını vurmuş durumda.
İstanbul Çadırı, Paris ile Londra arasında... Geçen yıldan farklı
olarak dev İstanbul maketi yerine, projelerimizin sergilenmiş,
ziyaretçi de var fakat Londra çadırı arı kovanı gibi işlerken
bizler biraz tenha kalmışız.
Neden diye soruyorum yerli ve yabancı yatırımcılara... Londra'nın
finansal boyutu projelerine eklemişliğinden İngiliz firmalarının
işbölümüne dek pek çok cevap alıyorum. Ancak bir cevap, daha
belirgin hale geliyor; Müktesep Hak.
Anlamı şu; yatırım ortamının iyileştirilmesi, yabancı yatırımcının
ülkeye gelmesi, yerlinin de önünü görebilmesi için, gayrimenkul
üzerinden verilmiş hakların güvenceye alınması...
Plana, ruhsata uygun alınmış ve onaylanmış projelere dava
açılmasın, işe koyulan yatırımcıya hak güvencesi verilsin. Müktesep
kelimesi de zaten kazanılmış, geriye doğru bozulmayan hak
demek...
Peki, pratikte ne tür sorunlar yaşanıyor? Misal, araziyi alıyorsun,
imar vs. bütün izinleri tamamlayıp işe koyuluyorsun. Daha sonra bir
belediye başkanı veya bir bürokrat, dava açıveriyor ve her şey sil
baştan...
Misal 3 milyar $'lık projeye yabancı ortakla giriyorsun, onlarca
izin, yüzlerce imza ve işe başlıyor, 1 milyar $ harcıyorsun. Sonra
vatandaşın biri çıkıyor dava açıyor ve her şeyi durduruyor.
Ne mi oluyor? Yabancı yatırımcı; "tövbeler tövbesi" diyor, yerli
yatırımcı, harcı, haracı, izni, davası, derdi, tasası derken
sermayeyi kediye yükleyip zamanı ziyan ediyor. Gayrimenkulün altın
fırsatlar ülkesi Türkiye kaybediyor.
Sabah gazetesi olarak bu yıl 6'ncı kez MIPIM'in basın sponsoruyuz
ve sektörün temsilcileriyle siyasetin ve kamunun liderlerini bir
araya getiriyoruz. Nice'deki Le Negresco otelindeki yemeğimizde baş
gündem maddesi de müktesep hak oldu.
Sektörün sorunlarını dile getirmek, gündemdeki konuların
tartışıldığı platformlar oluşturmak ve bu sayede özel ile kamuyu
aynı düzlemde buluşturup çözüm üretmek...
Hurdanı Yoldan Çek, Kentsel Dönüşüm, Mütekabiliyet, KDV yasası ve
diğerleri... Şimdi gördüğümüz; müktesep hak konusunun sektörün ana
sorunu haline geldiğidir.