Güney Afrika'nın en büyük şehri Johannesburg'da, BRICS
zirvesinin son günündeyiz. ABD'nin ateş yerine çevirmeye çalıştığı
dünyanın eko-politik geleceğine dair ortak tavır arayışındayız.
Varılan nokta dünyanın huzuru için daha yoğun işbirliği...
Beni mutlu eden, zirvenin başlığındaki ifade: "BRICS: 4.
Sanayi Devriminde paylaşılan refah için ortaklık ve kapsayıcı
büyüme." Şüphesiz bu ifade, varılacak hedef... Zirvenin amacı, bu
hedefe varışı kesintisiz ve kısa kılmak. Peki, umut var mı? Var ki
zirve boyunca ABD'nin panik atak yıkıcı mesajları fondan eksik
olmadı.
Üç gün süren zirvenin ilk iki gününde BRICS üyesi ülkeler Brezilya,
Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika'nın liderleri toplantılar
yaparken, son gün BRICS üyesi olmayan davetli ülkeler "BRICS
Outreach Diyalog Oturumu" ve "BRICS Plus" oturumlarında bir araya
geldiler.
Liderler, dünya genelinde siyasi ve ekonomik krizlerin çözülmesi
amacıyla ortak hareket edilmesi gereği üzerinde fikir birliği
sağladılar.
Şeffaflık ve çok taraflı ticaret sisteminin desteklenmesi, dünyanın
farklı bölgelerinde devam eden çatışmaların sonlandırılması ve
benzeri ahenk çağrıları...
Tarım, teknoloji, su sorunu ve enerji...
Eğer bu alanlarda acilen işbirliğine gidilmez ise kalıcı barış için
çok geç olabilir. Bunu temin için işe Ortadoğu ve Kuzey Afrika
benzeri bölgelerdeki çatışmaların sona erdirilmesi şart.
Johannesburg zirvesinde Türkiye, Etiyopya, Angola, Zambiya,
Namibya, Senegal, Gabon, Togo, Uganda, Mısır, Arjantin, Endonezya,
Jamaika ile Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres
davetli olarak katıldı. Bugün bütün liderler ülkelerine dönecek.
Biz ise Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Zambiya'ya gidecek
ve oradan Türkiye'ye döneceğiz.
Bundan çeyrek asır önce, ABD'nin başı çektiği, "Çok Taraflı Yatırım
Anlaşması" (MAI) girişimini hatırlıyorum. MAI (Multilateral
Agreement of Investment) sayesinde Batı, yatırım yaptığı ülkenin
toprağını kendisinin sayacak, doğacak zarardan ise yerel
hükümetleri sorumlu tutacaktı.
Bu girişim akamete uğradı ama bizlere de ABD'nin dünyanın
geleceğine dair niyetini gösterdi. Bu niyet şimdi Trump ve adamları
üzerinden dünyaya dayatılıyor. BRICS zirvesinin önemi, Trump'un
tehdidine karşı dünyanın geri kalanının birlikte hareket
edebileceğini göstermesidir.