Mülteci sorununun Avrupa’daki ilk zayiatı İngiltere’nin AB’den ayrılma kararı vermesiydi. İkinci zayiat popülist partilerin yükselişi oldu. Üçüncüyse yolda, muhtemelen AB artık bildiğimiz AB olmayacak. Zayıf bir olasılık ama belki dağılacak, hatta Almanya bile sarsılacak. Oysa tüm bunlar öngörülebilir, mülteci krizlerinin çıkması engellenebilirdi. Çünkü özel olarak mülteci, genel olarak “düzenlenmemiş göç” sorunu herkesin bildiği üç ana nedenden kaynaklanıyor. İlki savaşlar ve siyasi istikrarsızlıklar. Eğer Fransa’nın teşvikiyle Libya’ya müdahale edilmeseydi, İtalya’ya, İspanya’ya ve Malta’ya yönelik insan akımı çıkmayacak, göç sorunu yönetilebilir düzeyde kalacaktı. İnsanlar ülkelerini kitleler halinde terk etmek zorunda kalmayacaktı. Suriye’deki krizin bu denli tırmanmasına izin verilmeseydi, önce müdahale edilecekmiş gibi yapılıp sonra da vazgeçilmeseydi, Yunanistan, Bulgaristan üstünden Avrupa’ya doğru böylesi bir akım yaşanmaz, Türkiye 3 milyondan fazla Suriyeliyi ağırlamak zorunda kalmazdı.