Müslüman dünyada “şeriat devleti” modeliyle ilgili ağırlıklı olarak 19. ve 20. yüzyılda farklı tartışmaların yapıldığını biliyoruz. Müslüman ülkelerdeki değişik şeriat anlayışlarına sahip farklı İslami çevreler, radikal İslamcılar “Kur’an anayasamızdır” sloganını ön plana çıkararak modern dönemdeki pozitif hukuk anlayışına karşı direniş noktaları oluşturmuşlardır.
Özellikle ‘öze dönüş’ çağrıları yapan ulema ve bazı İslamcı düşünürler, bütün demokrasi biçimlerini reddederek hükmün yalnızca Allah’a ait olduğunu, onun tek yasasının da Kur’an olduğunu, insan yapımı yasalara İslam’da yer olmadığını savunmuşlardır.
Öyle ki kimi Müslüman ülke parlamentolarında evrensel hukuk normları çerçevesinde Avrupa’dan alınan kanunların yasalaşmasına öncülük edenler tekfirle suçlanmış ve bu girişimler İslam’ın temel kaidelerinden sapma olarak değerlendirilmiştir.
Değerli bir siyaset bilimci olan Sami Zubaida’nın Mısırlı hukukçu Dupret’le yapılan bir söyleşiden alıntıladığı şu cümleler, radikal İslami çevrelerin bakış açısını göstermesi açısından önemlidir: “Şeriat, İslam medeniyeti projesinin omurgasını oluşturmaktadır. Eğer bu omurga sarsılırsa, o zaman İslam medeniyeti de yok olacak ve Batılı, Budist ve bir takım başka medeniyetlerin dönüştürülmüş bir sureti haline gelecektir. Dünyadaki hiç kimse bir toplumun, kendi mirasına (turas) dayanan hukuki, eğitimsel ve kültürel rejimini oluşturma hakkını engelleyemez.” (İslam Dünyasında Hukuk ve İktidar, s.274)
Görüldüğü gibi İslam dünyasındaki her yozlaşma, dinden uzaklaşma modern kültür istilasının ve pozitif hukukun yarattığı bir sonuç olarak görülmüş ve Batı hakimiyeti suçlanmıştır.
Ancak sayıları az da olsa Müslüman dünyadaki bazı İslamcı düşünürler, İslam’ın bir devlet ve hukuk sistemi değil, insanları iyiliği ve doğru yolu gösteren bir din olduğunu savunarak, hayata ve dine daha geniş bir perspektiften bakmaya çalışmışlardır.