Çılgın kütüphane’ hayalimiz gerçek oluyor. Hafta sonu İstanbul Büyükşehir Belediyesi ilk adımını attı ve İstanbul’a büyük bir kütüphane inşa etmek üzere iki günlük bir çalıştay düzenledi. Çalıştay, İstanbul’un bir şehir kütüphanesine ihtiyacı var mı? İstanbul Şehir Kütüphanesi’nin fonksiyonları neler olmalı? Şehir Kütüphanesi’nin Koleksiyon Özellikleri ve Şehir Kütüphanesi’nin yeri ve yönetim yapısı şeklinde dört başlık altında gerçekleştirildi. Çalıştay raporunu henüz görmemekle beraber katıldığım oturumlardan edindiğim intiba, bir ‘çılgın bir şehir kütüphanesi’ne olan ihtiyacın tartışılmaz oluşuydu.
İstanbul’un orta yerinde yapılması hedeflenen kütüphanenin kitap
ve okuma kültürü çerçevesinde asıl amacına dair özellikleri yanında
gençlere ve çocuklara yönelik bir cazibe merkezi olacak unsurlar da
içermesi büyük önem taşıyor kanaatimce. Öte yandan adı her ne kadar
‘şehir kütüphanesi’ olsa da, kütüphanenin bir şehir kütüphanesi
fonksiyonunu mündemiç ama aynı zamanda bir Türkiye kütüphanesi
olarak da planlanması icap ediyor. Zira İstanbul, hem tarihi
derinliği itibarıyla, hem de sosyolojik olarak Türkiye’nin bir
özeti olması itibarıyla bu geniş çerçeveyi zorunlu
kılıyor.
Çalıştay müzakerelerinde altını çizdiğim genel çerçeve şu altı
başlıkla özetlenebilir; kütüphane her şeyden önce bir ‘şehir
kütüphanesi’nin tüm gereklerini yerine getirecek ve kent belleği
oluşturabilecek şekilde planlanmalı. İkinci olarak ‘global
perspektif’le planlanmalı, gerek muhtevası itibarıyla uluslararası
araştırmacılara hizmet sunabilecek kapasiteye sahip olabilmeli,
gerekse kültür turizminin önemli duraklarından birisi haline
gelerek İstanbul siluetinin bir parçası olacak biçimde
tasarlanmalı.