Uzun yıllar önce, kıdemli bir eski politikacıdan geçmişten bir anısını dinlemiştim.
Batı ve Doğu blokları arasındaki ilişkilerin hasmane olduğu Soğuk Savaş döneminde Sovyetler Birliği ile ilgili konuların konuşulacağı bir uluslararası toplantıya ülkemizden onu davet etmişler.
İzlenim olarak bana şunu aktarmıştı:
“Toplantı sırasında en fazla itibar bana gösterilince sebebini anlamaya çalıştım. Şuydu: Sovyetler Birliği ile en geniş sınıra sahip ittifak üyesiydi Türkiye. Ayrıca Sovyet hâkimiyeti altındaki coğrafyada ihmal edilemeyecek sayıda ortak kültürü paylaştığımız halklar yaşıyordu. Bu özelliklerimiz sayesinde Rusları en iyi bizlerin tanıyacağımızı düşünüyorlardı. Oysa o yıllarda bizde kuzey komşumuzla ilgili bilimsel eserlerin sayısı bir-ikiden ibaretti. En bilgisiz bizlerdik.”
Eski politikacıdan, Ankara’da çok sonraları (1961) faaliyete geçen Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü’nün özellikle Sovyetler Birliği ile Türk Dünyası’nı öğrenme eksikliğini gidermek amacıyla kurulduğunu da öğrenmiştim.
Amacı belli bir enstitümüz var, yıllar boyunca ‘Türk Kültürü’adıyla bilimsel bir dergi ve çok sayıda eser de yayımladığı halde, uzak-yakın coğrafyamızla ilgili bilgi eksikliğimizin giderildiğini iddia etmek güç.