Dünya Savaşı’nın galipleri mağluplar ile hesaplaşmalarını
bitirmiş, savaşı kaybeden ülkelere barış antlaşmalarının kabul
ettirilmesi süreci tamamlanmış, hesaplaşılmayan tek mağlup Osmanlı
İmparatorluğu kalmıştı. Bu da 10 Ağustos 1920 günü Sevr’de
gerçekleşti, üç Osmanlı temsilcisi önlerine sürülen anlaşmayı
imzaladılar. Ankara’daki TBMM’nin buna tepkisi çok sert oldu.
Ankara İstiklal Mahkemesi 1 numaralı kararı ile anlaşmaya imza
koyan o üç kişiyi ve Sadrazam Damat Ferit Paşa’yı vatan hainliğiyle
suçlayarak idama mahkûm etti. Yunanistan dışında hiçbir devletin
onaylamaması nedeni ile Sevr bir anlaşma taslağı olarak kaldı.
Ulusal Kurtuluş Savaşı’nın kazanılmasından sonra İtilaf Devletleri
28 Ekim 1922’de TBMM Hükümeti’ni Lozan’da toplanacak olan barış
konferansına davet ettiler. İsmet Paşa Dışişleri Bakanlığı’na
getirildi ve çalışmalar hızlandırıldı. İtilaf devletlerinin Lozan’a
İstanbul hükümetini de davet etmesine tepki gösteren TBMM 1 Kasım
1922’de saltanatı kaldırdı.
***