Kürt sorunu gibi köklü, toplumsal belleği tahrip etmiş, derin kutuplaşmalar üretmiş, binlerce cana mal olmuş çatışmaların çözümünde siyasi irade esastır. Siyasi, ekonomik, sosyal, askeri koşullar barışı dayatabilir. Ancak ortada, risk ve karar alacak bir siyasi irade olmadan, daha açık ifade edelim, bir lider olmadan çatışmadan barışa geçen eşik atlanamıyor. Kuzey İrlanda'da Blair, Güney Afrika'da De Klerk, Filipinler'de Aquino bildik örnekler. Onların iradesi olmasa, barış süreçleri de olmazdı. Bugün tavizsiz bir tutum sergileyen, “son terörist yok olana kadar ateşe devam” politikası izleyen Tayyip Erdoğan da, unutmamak gerekir ki, 2013'te, tarihi bir adım atmış, Öcalan'la görüşmeleri ve çözüm sürecini başlatmıştı. Bunu yapmış olan bir liderin yarın, konjonktür ve koşullar değiştiği anda aynı politikalara dönmesi pekala mümkündür.