İslam ümmeti başsız kaldıktan sonra çeşitli meselelere maruz kalmaya başladı. Bunların muhtelif sebepleri var. Ancak bizim gördüğümüz kadarıyla en önemlisi ümmet bilincinden, kardeşlik ve dayanışma ruhundan, birlikte hareket etme ve yaraları birlikte sarma duyarlılığından yoksun kalınmasıdır. Müslümanların tümünü kuşatması gereken cemaat ruhunun yerini ya tümüyle ferdiyetçi anlayış ya da sadece dar bir kesimi kapsayan, ümmet bilincinden yoksun bir cemaat anlayışı aldı. Bu durum İslam coğrafyasını çeşitli problemlerle boğuşturmak isteyenlerin işlerini kolaylaştırmakta ve onlara cesaret kazandırmaktadır. Bunun bir neticesi olacak ki günümüz dünyasında en çok problemlerle boğuşan coğrafya İslam coğrafyasıdır.
Günümüz Müslümanlarının karşı karşıya olduğu meseleler konusunda karşılaşılan en önemli sıkıntılardan biri de rutinleşmedir. Yani insanların gelişmelere alışmaları ve bunun neticesinde yaşananların onlar için adeta olağan gelişmeler haline gelmesi ve zamanla gündemlerinden düşmesidir. Oysa olaylar aynı sıcaklığıyla devam etmektedir.
Rutinleşme ve zamanın...