Osmanlı’yı 'faiz tuzağına' nasıl çektiler?

Osmanlı İmparatorluğu, 1900’lerin başında başlayan kopmalar ve “fiziki işgal” sonucu dağıldı tezinin yüzyıl öncesine dönmek ve “çöküş-işgal”, finansal olarak nasıl hazırlandı bakmak gerekli...

1839 Baltalimanı Anlaşması ile boyunduruk altına alınan Osmanlı 1876’da BATIRILDI ve İŞGALE HAZIR HALE getirildi…

Nasıl mı?

Bu “nasıl” sorusu inanın çok önemli.

Aynen aşağıda okuyacağınız gibi;

1854 ile 1874 arasında 15 büyük borçlanma, 3 küçük “borç değiştirme” yapıldı... Bunlar sırasıyla şöyleydi:

1 - Yüzde 4,50-6 faizli 1854 Borçlanması: İngiltere ve Fransa’nın desteği ile 24.8.1854 günü Londra’da ‘Palmer Ortakları’ ve Paris’te ‘Goldschmid ve Ortakları’ ile ilk dış istikraz mukavelesi yapıldı. ‘Mısır Vergisi’ diye anılan yıllık 60 bin kese altın (300 bin Osmanlı lirası) devlet geliri, borcun ödenmesi bitinceye kadar 33 yıl, iki yabancı ortaklığa devredilmiş oluyordu...

2 - Yüzde 4,90 faizli 1855 Borçlanması...

3 - Yüzde 6 faizli 1858 Borçlanması: İngiltere’de bulunan ‘Dent’ ve ‘Palmer’ adlı müesseselerle yüzde 6 faizli ve 33 yıl vadeli 5 milyon İngiliz lirası tutarında dış borç mukavelesi imzalandı. Borçlanmaya teminat olarak, İstanbul’un gümrük ve oktuvra gelirleri gösterildi...

4 - Yüzde 6 faizli Mires Borçlanması: Avrupa piyasasında kötü tanınan Mires adındaki bir bankerle istikraz mukavelesi imzalandı. 400 milyon frank tutarındaki borçlanma yüzde 6 faizli ve 36 yıl vadeliydi...

5 - Yüzde 6 faizli 1862 Borçlanması...

6 - Yüzde 6 faizli 1863 Borçlanması...

7 - Yüzde 6 faizli 1865 Borçlanması: ‘Bank-ı Osman-i Şahane’ (Osmanlı Bankası) Fransız ‘Credit Mobilier’ ve ‘Societe Generale’ ile 150 milyon franklık bir istikraz mukavelesi imzalandı. Yüzde 6 faizli ve 21 sene vadeli bu borçlanmaya Ergani-Maden bakır madeni hasılatı ile Anadolu ağnam resmi karşılık olarak gösterildi...

8 - 1865 Birinci Tertip Umumi Borçları...