Siyasi pratik ve siyaset teorisi üzerine, İbn Haldun’dan dersler

Siyaset hakkında, siyasi eylem veya pratik hakkında siyaset bilimcileri ve filozofların mebzul miktarda görüşleri, teorileri vardır. İdeal siyaset, ideal devlet, ideal siyasi pratik vs. Ancak iş o teorileri, o felsefeleri yapanların siyasi pratiklerine gelince siyaset tarihi çok nadiren parlak örnekler ortaya koymuştur. Belki siyasetçinin aynı zamanda filozof olması gerektiği fikrinin, “filozof kral” tiplemesinin de babası sayılan Platon’dan daha iyi yapan olmamıştır. Zihninde tasarladığı İdeal Devlet pratiğini ortaya koymak için eline hasbelkader bir fırsat da geçmiştir ama bu fırsatı değerlendirirken bir ay bile geçmeden Syracusse’dan apar topar kaçışı da bu tarihe dâhildir.

İdeal siyaset felsefecisi Platon’un siyaset pratiği o yüzden tam bir fiyasko ile sonuçlanmıştır ama elbette bu, siyaset ve felsefe veya bilgeler arasında her zaman bir mesafe olması gerektiğini göstermiyor. Ancak belki bilgelik ile bilim adamlığı veya felsefi uğraşı birbirinden ayırmak gerekiyor. Her bilim adamı bilge...