Kanto, kanton, Kadeş, Nevşehir

33 asır sonra Kadeş Kalesi'nde yeni bir anlaşma imzalanabilir mi?
Kim bilir ama neden olmasın?

Anadolu'daki Hitit ve güneyindeki Mısır yani döneminin iki büyük süper gücünün hesaplaşma yeri aralarındaki Suriye olmuştu ta 1280'lerde. Hitit üstünlüğü ile başlayıp sonra Mısır'ın kısmen dengeyi sağladığı savaşın sonunda yazılı ilk anlaşma yapıldı. İlkokuldan beri öğretilen, sınavlarda, genel kültür sorularında sıkça karşımıza çıkan anlaşmanın hikâyesi bu. İlk olduğu için değerli.
O “ilk”in günümüze kadar ışık tutması şaşırtıcı değil. Coğrafya aynı, sebepler benzer, taraflar öyle böyle denk güçlere sahip.

Suriye'de iç savaş olarak başlayıp uzadıkça uluslararası bir mücadeleye dönüşen çatışmalarda kim yok ki? Kaç ülke ve kaç örgüt var saymaya kalksanız sayfalar tutuyor. Dünyanın temel aktörlerinin tamamı orada. Yetmedi, yenileri de geliyor, geleceğini açıklıyor sürekli.

Yarın bir gün sembolik de olsa Japon birliği gelirse sürpriz olmaz; Danimarkası, Macaristanı bile varken…
Ama herhalde bunun bir sonu olacak.

Daha kaç yıl sürebilir ki bu savaş?
Fiilen Irak-Suriye toprakları kaç parça, haritalara bakınca anlıyorsunuz. Irak bu vartadan belki küçük bir parçası eksilerek çıkar ama Suriye belli ki üç parça artık; Akdeniz kıyısındaki butik Nusayri devlet rejim ve Rusya'nın görünüyor. Işid ve diğer grupların elindeki ortada bulunan geniş topraklar muhtemel parçalanmada Sünni kimliği öne çıkan bir devletin yolunu açtı çoktan. Bu müstakbel devletin Irak'tan bir parça alıp alamayacağını, alırsa boyutunu şimdilik kestiremiyoruz.