152 trilyon doların yoksa…

Anabasis/Onbinlerin Dönüşü, okumadıysanız tavsiye ederim, çok iyi kitaptır.
Dönemin en önemli güçlerinin kendi iç savaşında yenilmiş ve memleketine dönmeye çalışan bir büyük askerî birlikle beraber gezen tarihçinin gözünden kaleminden sıcağı sıcağına olayları izlemek az şey değil. Helen tarihçi Ksenophon'un hem de ta Milattan Önce 400'lerde kaleme aldığı ve hemen tamamı Anadolu'da geçen eserde ilginizi çekecek çok şey bulursunuz ama benim belki daha önce de bahsetmişimdir, asıl dikkatimi çeken tüccarların durumuydu. İmparatorlukların birbirine meydan okuduğu koca orduların gücünün yetmediği tek meslek gurubu tüccarlardı. Ordularla beraber geziyor ve onlara kimse dokunamıyordu. Parası biten bir ordu o tüccarlardan bir şey alamıyordu. Mallarına el koyamıyordu. Çünkü tüccarlar her savaşın ordu kadar ve belli ki ordular perişan olup yok edilme tehdidiyle sık sık karşı karşıya kalsa bile daha değerli olan biricik parçasıydı.
Tüccar olmazsa ordu lojistik desteğini kaybediyordu.
Velhasıl savaş dediğimiz şey bundan 25 asır önce de para mal demekti.
Bugün değişti mi?